ट्रॅक्टरचलित फुले ऑटोमॅटिक पल्टी नांगर

• ४५ व त्यापेक्षा जास्त अश्‍वशक्तीच्या ट्रॅक्टरने चालवता येते.

• ट्रॅक्टरच्या पोझिशन कन्ट्रोल लिव्हरने ऑटोमॅटिक पलटी करता येतो.

• या नांगरामध्ये पल्टी करण्याकरिता मेकॅनिकल लिव्हर, हायड्रोलिक सिलिंडरची आवश्यकता नाही.

• या नांगरांची प्रक्षेत्रीय कार्यक्षमता ८०.४५ टक्क्यांइतकी आहे.

• या नांगरासाठी हायड्रोलिक नांगरापेक्षा देखभाल व दुरुस्ती खर्च कमी येतो.

• या नांगराची किंमत हायड्रोलिक नांगराच्या किमतीपेक्षा जवळपास २० टक्क्यांनी स्वस्त पडते.

• या नांगराने जमिनीची नांगरणी योग्य त्या खोलीपर्यंत करता येते. हा नांगर हलक्या मध्यम व भारी जमिनीकरिता उपयुक्त आहे.

ट्रॅक्टरचलित फुले बंदिस्त वाफे तयार करणारे अवजार

• रब्बी वारीसाठी जमिनीत पावसाचे पाणी मुरविण्यासाठी बंदिस्त वाफे उपयुक्त ठरतात. त्यांच्या निर्मितीसाठी हे अवजार वापरले जाते.

• ३५ व त्यापेक्षा जास्त अश्‍वशक्तीच्या ट्रॅक्टरने चालविता येते.

• एका दिवसात ४ ते ४.५ हेक्टर क्षेत्रावर बंदिस्त वाफे तयार करता येतात.

ट्रॅक्टरचलित पॉवर हॅरो

• ४५ व त्यापेक्षा जास्त अश्‍वशक्तीच्या ट्रॅक्टरने चालवता येते.

• पाती उभी असल्यामुळे जमीन दाबली जात नाही. जास्त खोलीवर पाती काम करतात.

• हलक्या, मध्यम व भारी जमिनीसाठी उपयुक्त

ट्रॅक्टरचलित डिस्क हॅरो

• ३५ व त्यापेक्षा जास्त अश्‍वशक्तीच्या ट्रॅक्टरने चालवता येते.

• या यंत्राद्बारे जमीन लागवडीकरिता तयार करता येते.

• हलक्या, मध्यम व भारी जमिनीसाठी उपयुक्त

ट्रॅक्टरचलित मल्चिंग यंत्र

• या यंत्रासाठी ३५ ते ५५ अश्वशक्तीचा ट्रॅक्टर आवश्यक आहे.

• गादी वाफे तयार करणे व आकार देणे.

• प्लॅस्टिक कागद व ठिबक पाइप तसेच खते जमिनीवर पसरविण्यास मदत करते.

• योग्य अंतरावर छिद्रे पाडता येतात.

बैलचलित ज्योती बहुपीक टोकण यंत्र (मफुकृवि, राहुरी)

• हे यंत्र एक बैलजोडीच्या साहाय्याने चालणारे आहे. या यंत्राद्वारे भुईमूग, सूर्यफूल, करडई, वारी, मका, हरभरा, तूर इ. पिकांची टोकण पद्धतीने पेरणी करता येते.

• दाणेदार खतांची मात्रा शिफारशीनुसार बियाण्याच्या बाजूला देता येते.

• या यंत्राची कार्यक्षमता १ ते १.५ हे. प्रति दिवस इतकी आहे.

ट्रॅक्टरचलित ज्योती बहुपीक टोकण यंत्र

• या यंत्राद्वारे भुईमूग, सूर्यफूल, करडई, वारी, मका, हरभरा, तूर इ. पिकांची टोकण पद्धतीने पेरणी करता येते.

• दाणेदार खतांची मात्रा शिफारशीनुसार बियाण्याच्या बाजूला देता येते.

• शिफारशीप्रमाणे २ ओळींतील आणि दोन रोपांतील योग्य अंतर राखता येते.

• मिश्र पिकांची टोकण पद्धतीने पेरणी करता येते.

ट्रॅक्टरचलित फुले बहुपीक टोकण यंत्र

• या यंत्राद्वारे भुईमूग, सूर्यफूल, करडई, वारी, सोयाबीन, हरभरा, तूर इ. पिकांची टोकण पद्धतीने पेरणी करता येते.

• दाणेदार खतांची मात्रा शिफारशीनुसार बियाण्याच्या बाजूला देता येते.

• दोन ओळींतील आणि दोन रोपांतील योग्य अंतर राखता येते.

• यंत्राची कार्यक्षमता १.२५ ते १.५० हेक्टर प्रति दिवस.

पॉवरटिलरचलित ज्योती बहुपीक टोकण यंत्र

• मका, भुईमूग, सूर्यफूल, करडई, वारी, सोयाबीन, हरभरा, तूर इ. पिकांची टोकण पद्धतीने पेरणी करता येते.

• दोन ओळीतील अंतर २२.५, ३० अथवा ४५ सें.मी. राखता येते.

• यंत्राची कार्यक्षमता ०.७५ ते १.०० हेक्टर प्रति दिवस.

बैलचलित बहुउद्देशीय फुले शेती अवजार

• वारी, सूर्यफूल, करडई, वारी, सोयाबीन, हरभरा, तूर, मका इ. पिकांची पेरणी करता येते तसेच कुळवणी व फणणीसुध्दा करता येते.

• दोन ओळीतील अंतर ३० ते ४५ सें.मी.

• यंत्राची कार्यक्षमता २.३३ हेक्टर प्रति दिवस.

ट्रॅक्टरचलित फुले सरी वरंबा बहुपीक टोकण यंत्र

• या यंत्राद्वारे भुईमूग, सूर्यफूल, करडई, वारी, मका, हरभरा, तूर इ. पिकांची सरी वरंबा टोकण पद्धतीने पेरणी करता येते.

• सरीच्या दोन्ही बाजूंना टोकण पद्धतीने बियाण्याचीं पेरणी करता येते. सरीच्या अंतरानुसार लागवडीचे अंतर बदलता येते.

• यंत्राची कार्यक्षमता ०.४५ ते १ हेक्टर प्रति तास.

ट्रॅक्टरचलित रुंद वरंबा सरी टोकण यंत्र (बीबीएफ)

• ४५ व त्यापेक्षा जास्त अश्‍वशक्तीच्या ट्रॅक्टरने चालवता येते.

• या यंत्राद्वारे भुईमूग, सूर्यफूल, करडई, हरभरा, वारी, मका, गहू, तूर इ. पिकांची टोकण पद्धतीने पेरणी करता येते.

• दाणेदार खतांची मात्रा शिफारशीनुसार बियाण्याच्या बाजूला देता येते.

• गरजेनुसार कमी जास्त खोलीवर बियाची टोकण करता येते.

• या यंत्राच्या साह्याने २.८ कि.मी. प्रति तास वेगाने ०.४६ क्षेत्रावर एका तासात सरी वरंबा तयार करून बियांचे टोकण करता येते.

ट्रॅक्टरचलित फुले ऊस रोपे पुनर्लागवड यंत्र

• ४५ व त्यापेक्षा जास्त अश्‍वशक्तीच्या ट्रॅक्टरने चालविता येते

• एका दिवसात २.७५ ते ३.०० हेक्टर क्षेत्रावर ऊस रोपांची पुनर्लागवड करता येते.

• पारंपरिक पद्धतीपेक्षा खर्चात ६० ते ७० टक्के बचत होते

• पारंपरिक पद्धतीपेक्षा वेळेत ७० ते ८० टक्के वेळेची बचत.

ट्रॅक्टरचलित दोन ओळींमध्ये चालणारा फॉरवर्ड रिव्हर्स रोटाव्हेटर

• ऊस पिकाच्या आंतरमशागतीसाठी उपयुक्त.

• फॉरवर्डमध्ये आंतरमशागतीचे काम होते. तर रिव्हर्समध्ये उसाला आतील बाजूस मातीची भर घालता येते.

• हे यंत्र ४ ते ५ फूट रुंद सरीत सहजपणे चालू शकते.

सायकल कोळपे

• यामध्ये तीन छोटे फण माती व तणाची मुळे ढिले करण्यासाठी बसविलेले असतात.

• हे यंत्र खुरपणी व आंतरमशागत, दोन ओळींतील निंदणी करण्यासाठी वापरण्यात येते.

• एक दिवसात एका माणसाच्या साह्याने ०.१५ ते ०.२० हेक्टर क्षेत्रावर कोळपणी करता येते.

पॉवर विडर

• या यंत्राला स्वतंत्र रोटाव्हेटर आहे.

• पिकातील तण काढण्यासाठी उपयुक्त आहे.

• चक्राकार गतीने फिरणारी पाती असल्यामुळे तण निर्मूलन प्रभावीरीत्या करता येते.

• या यंत्राद्वारे फळबागेतील खोडाभोवतीचे तण निर्मूलन प्रभावीपणे करता येते.

ट्रॅक्टरचलित थ्री-रोविडर

• ४५ व त्यापेक्षा जास्त अश्‍वशक्तीच्या ट्रॅक्टरने चालवता येते.

• या यंत्राला स्वतंत्र्य रोटाव्हेटर आहे.

• एकाचवेळी तीन ओळींतील तण काढण्यासाठी उपयुक्त आह

• चक्राकार गतीने फिरणारी पाती असल्यामुळे तण निर्मूलन प्रभावीरीत्या करता येते.

डॉ. तुळशीदास बास्टेवाड, ०२४२६-२४३२१९

(प्राध्यापक व प्रमुख संशोधक, अखिल भारतीय समन्वित कृषी अवजारे व यंत्रे संशोधन प्रकल्प, डॉ. अण्णासाहेब शिंदे कृषी अभियांत्रिकी व तंत्रज्ञान महाविद्यालय, महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ, राहुरी)