Pune News : पाच वर्षांपूर्वी डाळिंबामध्ये फळमाशीचा प्रादुर्भाव आढळल्याने अमेरिकेला बंद असलेली डाळिंबाची निर्यात पुन्हा सुरू झाली आहे. पणन मंडळाच्या वाशी येथील निर्यात सुविधा केंद्रावरून विकिरण प्रक्रिया करून, १४ टन डाळिंबाची यशस्वी निर्यात झाली आहे.

निर्यातीबाबतची माहिती देताना पणन मंडळाचे कार्यकारी संचालक संजय कदम म्हणाले, की फळमाशीच्या प्रादुर्भाव आढळल्यामुळे अमेरिकेने भारतातून डाळिंब आयात करण्यास बंदी घातली होती. त्यामुळे गेली ५-६ वर्षे अमेरिकेस डाळिंब निर्यात होऊ शकली नव्हती. ही बंदी उठविण्याबाबत अपेडा व एन.पी.पी.ओ. भारत सरकार यांनी संयुक्तरित्या अमेरिकेच्या कृषी विभागाशी चर्चा करून ही निर्यात बंदी उठवावी यासाठी प्रयत्न सुरू केले होते.

त्यानुसार २०२२ पासून अमेरिकेने निर्यात बंदी उठवली, मात्र त्यासाठी त्यांनी काही नियम व अटी घातल्या होत्या. यामध्ये माईट वॉश, सोडीयम हायपोक्लोराईड प्रक्रिया, वॉशिंग-ड्राईंग इ. प्रक्रिया करून त्यांनी निश्चित केलेल्या मानांकानुसारच्या बॉक्समध्ये पॅकिंग करून डाळिंबावर विकिरण प्रक्रिया करणे इत्यादी बाबींचा अंतर्भाव आला. त्यानुसार निर्यातदारांसोबत निर्यातीचे नियोजन करण्यात आले होते.

नव्या नियमावलीनुसार चाचणीसाठी जुलै २०२३ मध्ये प्रायोगिक तत्त्वावर डाळिंबाची पहिली शिपमेंट विमानमार्गे पणन मंडळाच्या वाशी येथील विकिरण सुविधा केंद्रावरून पाठविण्यात आली होती. या शिपमेंटच्या यशस्वी निर्यातीनंतर अमेरिकेचे निरीक्षक डॉ. लुईस पणन मंडळाच्या वाशी विकिरण सुविधेची तपासणी आणि चाचण्यांसाठी आले.

जानेवारी ते मार्च २०२४ या हंगामासाठी या चाचण्या होणार असून, पहिल्या समुद्रमार्गे डाळिंब कंटेनरसाठी चाचण्या आणि पॅकिंग करण्यात आले. यामध्ये डाळिंबाची विविध पातळ्यांवर प्रतवारी करून, ४ किलोच्या बॉक्समध्ये भरून त्यावर विकिरण प्रक्रिया करण्यात आली. ४ हजार २५८ बॉक्समधून १४ टन डाळिंब खेप समुद्रमार्गे अमेरिकेच्या नेवार्क या पोर्टसाठी बुधवारी (ता. २८) नाव्हा शेवा बंदरावरून रवाना झाली.

या वेळी भारत सरकारचे अतिरिक्त सचिव राजेश अग्रवाल यांनी कंटेनरला हिरवा झेंडा दाखवला. या वेळी अपेडाचे अध्यक्ष अभिषेक देव, राज्य कृषी पणन मंडळाचे कार्यकारी संचालक, संजय कदम, अपेडाच्या महासंचालक विनीता सुधांशु; अपेडा मुंबईचे उपसरव्यवस्थापक प्रशांत वाघमारे, अमेरिका दूतावासाचे श्री. मायकेल श्रुडर, श्रीमती एल्म्स रायनॉन आदी उपस्थित होते.