Alibaug News : रायगड जिल्ह्यात कृषी क्षेत्र दिवसेंदिवस कमी होत आहे, त्याचा फटका या क्षेत्रावर अवलंबून असलेल्या कृषिपूरक जोड धंद्याला बसतो आहे. जिल्ह्याला दररोज आठ लाख ३० हजार लिटर दुधाची गरज आहे. मात्र केवळ तीन लाख ३८ हजार लिटर दूध उत्पादित होत असल्‍याने सुमारे ५ लाख लिटर दूध पुणे, कोल्हापूर, नगर, गुजरात येथून रायगडमध्ये येते.

वाढत्‍या औद्योगिकीकरणामुळे कृषी क्षेत्रावर आधारित विविध उद्योगांची घसरण होऊ लागली आहे. कृषी क्षेत्रच कमी झाल्‍याने गुरांच्या चाऱ्याचा प्रश्न निर्माण झाला आहे. याचा मोठा फटका येथील दुग्ध व्यवसायाला बसला असून मागणीच्या तुलनेत उत्‍पादन कमी होत आहे. रायगड जिल्ह्याची एकेकाळी भाताचे कोठार अशी ओळख होती.

शेतीला जोड म्हणून दूधदुभती जनावरे पाळली जायची. गेल्या काही वर्षात जिल्ह्यात औद्योगिकरण वाढले आहे. मोठमोठ्या औद्योगिक वसाहती जिल्ह्यात निर्माण झाल्या आहेत. त्यामुळे शेती क्षेत्र कमी झाले आहे. शेती कमी झाल्याने हिरवा चारा उपलब्धता कमी झाली आहे. यामुळे जिल्ह्यातील दुग्ध व्यवसायही घटले आहे. कृषी व्यवसायाशी निगडित जोडव्यवसाय कमी झाले आहेत.

१८ दूध उत्पादक सहकारी संस्था

दूध उत्पादन वाढीसाठी सहकारी संस्था चांगले काम करतात. यासाठी राज्य सरकारकडून काही सवलतीही संस्थांना दिल्या जातात. प्रत्येक जिल्ह्यात या साठी वेगळ्या कार्यालयाची निर्मिती केली आहे. परंतु रायगड जिल्ह्यात या कार्यालयाचे काम बसण्यात जमा आहे. जिल्ह्यात दुग्ध संकलन करणाऱ्या नोंदणीकृत १३५ सहकारी संस्था आहेत. त्यातील १८ कार्यरत असून त्यांच्याकडून १५७३ प्रतिदिन दूध संकलन होते. यात अवसायानात निघालेल्या ११७ संस्था आहेत.