Nashik News : उत्तर महाराष्ट्रातील जळगाव, धुळे, नंदुरबार व नाशिक जिल्ह्यात बंदी असूनही अवैधरीत्या ‘एचटीबीटी’ कापूस बियाण्यांची उपलब्धता करून लागवड केली जाते. या बियाण्यांच्या गुणवत्तेबाबत व उगवणक्षमतेबद्दल कोणतीही उत्पादक किंवा विक्रेते जबाबदारी घेत नाही. खरेदीचे पक्के बिल नसल्याने शेतकरी तक्रार करू शकत नाही.

त्यामुळे शेतकऱ्यांनी संभाव्य फसवणूक व नुकसान टाळण्यासाठी अवैध एसटीबीटी बियाणे खरेदी टाळावी. या पार्श्वभूमीवर या बियाणे विक्री–पुरवठ्यावर गुणनियंत्रण विभागाची नजर आहे. वैध एचटीबीटी कापूस वाणाला कोणी चोर बीटी, राऊंडअप बीटी कुणी आरआरबीटी म्हणतात.

ग्लायफोसेट या तणनाशकाला प्रतिकार करणारे घटक यात असल्याचे सांगितले जाते. मात्र, बाबतचा कुठलाही अभ्यासपूर्ण संशोधन अहवाल अधिकृतरीत्या प्रसिद्ध झालेला दिसून येत नाही. तसेच लागवडीसाठी शिफारस नाही.त्यामुळे उत्पादन व उत्पन्नवाढीचा हा दावा दिशाभूल करणारा आहे, असे कृषी विभागाने कळविले आहे.

बियाणे विक्री म्हणजे शेतकऱ्यांची फसवणूक

केंद्र सरकारच्या जीईसी समितीची या बियाण्यास मान्यता नाही. तसेच विद्यापीठांची शिफारस नाही.त्यामुळे अवैध विक्रेते एचटीबीटी बियाण्यांची खरेदी-विक्री बिगर बिलाने करतात. यासह लागवड पश्चात उगवणक्षमता,बोंड न लागणे, उत्पादन कमी येणे अशा अडचणी आल्यास खरेदी बिले नसल्याने कृषी विभागाकडे तक्रार करता येणार नाही. याशिवाय ग्राहक मंचात तक्रार स्वीकारली जात नाही.पुढे नुकसान भरपाई मिळणार नाही,याची काळजी घ्यावी,असे आवाहन गुणनियंत्रण विभागाने केले आहे.

मागील वर्षी ४७ लाखांचे बियाणे जप्त

अवैध एचटीबीटी कापूस बियाणे विक्री रोखण्यासाठी गुणनियंत्रण विभाग सावध आहे. गेल्या वर्षी एचटीबीटी कापूस बियाणे विक्री करणाऱ्यांवर ७ पोलिस गुन्हे दाखल झाले. त्यामध्ये ३,१३९ बियाण्याचे पाकिटे जप्त झाले,त्यांची किंमत ४७ लाख होती.