बऱ्याच भागांमध्ये चाऱ्यासाठी उन्हाळ्यात मका पिकाची लागवड केली जाते. त्याचा उपयोग मुरघास करण्यासाठी देखील केला जातो. सध्या या पिकावर अमेरिकन लष्करी अळीचा प्रादुर्भाव दिसून येत आहे. काही शेतकरी या अळीच्या नियंत्रण व्यवस्थापनासाठी कीटकनाशकांचा वापर करतात. परंतू असा चारा जनावरांना खाऊ घातल्यास विषबाधा होण्याची शक्यता असते. तसेच दुधामध्ये देखील कीटकनाशकांचा अंश उतरण्याची शक्यता असते. चाऱ्यासाठी मका पिकाचे व्यवस्थापन काटेकोर व जागरूकपणे करणे गरजेचे आहे.
लष्करी अळीचे एकात्मिक नियंत्रण व्यवस्थापन करण्यासाठी जमिनीची खोलवर नांगरट करून घ्यावी. जेणेकरून लष्करी अळीची कोषावस्था प्रखर सूर्यप्रकाशात तसेच कीटक खाणाऱ्या पक्षांच्या संपर्कात येऊन मरून जाते. मका पिकासाठी जमीन तयार करताना एकरी २०० किलो निंबोळी पेंड जमिनीत मिसळून द्यावी.
रासायनिक कीटकनाशकांचा वापर करताना घ्यावयाची काळजी
रासायनिक उपाय जर लष्करी अळीचा प्रादुर्भाव दहा टक्क्यांपेक्षा जास्त असेल तर शिफारस केलेल्या कोणत्याही एका कीटकनाशकाची फवारणी घ्यावी. फवारणीचे द्रावण मक्याच्या पोंग्यात जाईल याची काळजी घ्यावी.
- डॉ. अंकुश चोरमुले, ८२७५३९१७३१
(लेखक कीटकशास्त्र विषयातील तज्ज्ञ तसेच सिस्क्थ ग्रेन ग्लोबल या कंपनीत अॅग्रोनॉमीस्ट आहेत.)