Sangli News : गेल्या दोन ते तीन वर्षांत महाराष्ट्रातील डाळिंबाला अतिवृष्टीसह अन्य नैसर्गिक आपत्तीचा फटका बसला. त्यामुळे डाळिंबाच्या दरात वाढ झाली. परिणामी गुजरात राज्यातील डाळिंब उत्पादक शेतकऱ्यांना या वाढत्या दराचा फायदा झाल्याने गेल्या वर्षभरात गुजरातमधील शेतकरी डाळिंब लागवडीस पुढाकार घेतला आहे. त्यामुळे गुजरातमध्ये साडेनऊ हजार हेक्टरने डाळिंबाच्या क्षेत्रात वाढ झाली असल्याची माहिती राष्ट्रीय डाळिंब संशोधन केंद्राच्या सूत्रांनी दिली.

गुजरात राज्यात गेल्या एक दीड वर्षांपर्यंत अंदाजे ३४ हजार हेक्टरवर डाळिंबाचे क्षेत्र आहे. गुजरातमध्ये डाळिंबाचे उत्पादन घेण्यासाठी इथला शेतकरी पुढे सरसावला असल्याचे चित्र आहे. महाराष्ट्रात गेल्या दोन ते तीन वर्षामागे अतिवृष्टी, तेलकट, कुजवा यासह होल पिन बोअर रोग, आणि मर रागोमुळे बागा उद्ध्वस्त झाल्या. उत्पादन घटले.

त्यामुळे डाळिंबाच्या दरात वाढ झाली. याचा फायदा गुजरात राज्यातील डाळिंब उत्पादक शेतकऱ्यांनाही झाला. डाळिंब लागवडीसाठी राज्यातील शेतकरी पुढे येत असल्याचे चित्र आहे. गुजरातमध्ये गेल्या एक दीड वर्षात ९ हजार ५२६ हेक्टरवर डाळिंबाची लागवड झाली असून डाळिंबाचे ४३ हजार ५२६ हेक्टर इतके झाले आहे. गेल्या वर्षभरात अंदाजे ६ लाख २९ हजार टन डाळिंबाचे उत्पादन शेतकऱ्यांनी घेतले आहे.

गुजरातमध्ये कोरडे वातावरण आहे. पोषकही वातावरण आहे. त्यामुळे ताण लवकर येतो. परिणामी इथला शेतकरी हवा तो बहार धरतो. डाळिंबाची तीन ते चार वेळा काढणीही होते. महाराष्ट्रात डाळिंबाला वातावरणाचा मोठा फटका बसतो.

त्यामुळे तेलकट, मर या रोगाचा प्रादुर्भाव होतो. परंतु गुजरात राज्यात मर, तेलकट रोगाचा प्रादुर्भाव येत नाही. तसेच डाळिंबाच्या मोठ्या बाजारपेठाही आहेत. दरही चांगला मिळतो. त्यामुळे खर्चही कमी होत असल्याने शेतकरी डाळिंब लागवडीकडे पुढे येत आहेत.

संशोधन केंद्राकडून घेताहेत धडे

गुजरातमधील कच्छ, हलवद बनासकांठा या भागात मोठ्या प्रमाणात डाळिंबाचे क्षेत्र आहे. या भागातही डाळिंबाच्या क्षेत्रात वाढ होवू लागली आहे.अनेक शेतकरी डाळिंबाची नव्याने लागवड करत आहेत. कच्छ, हलवद बनासकांठा या भागासह अन्य भागातील शेतकरी डाळिंबाचे वाण, लागवड पद्धती, उपाययोजनांसह विविध बाबींचा अभ्यास करण्यासाठी सोलापूर येथील राष्ट्रीय संशोधन केंद्राकडे येतात.

डाळिंब क्लस्टरची केली मागणी

गुजरातमध्ये कच्छ, हलवद, बनासकांठा या भागात मोठ्या क्षेत्रावर डाळिंब पिकले जाते. याठिकाणी डाळिंबाचे क्लस्टर आहेत. तसेच गुजरातमध्ये डाळिंबाचे क्लस्टर उभारण्यासाठी इथल्या शेतकऱ्यांनी मागणी डाळिंब संशोधन केंद्राकडे करण्यात आली आहे. त्यामुळे डाळिंब संशोधन केंद्राकडूनही क्लस्टर उभारणीच्या दृष्टीने नियोजन केले असल्याचे संशोधन केंद्राने सांगितले आहे.

वाढत्या तापमानाचा फटका

गुजरातमध्ये तापमान अधिक असते. सर्वसाधारण ४६ अंशापर्यंत तापमान जाते. तापमान ३० ते ४० अंश असल्यानंतर रंग, आणि आकार चांगला मिळण्यास मदत होते. परंतु ४६ अंशापर्यंत डाळिंबाचा बहार धरल्यानंतर डाळिंबाचा आकार, रंग मिळत नाही. त्यामुळे तापमान वाढीचा फटका डाळिंबाला बसतो.