Nagar News : दसरा-दिवाळीच्या काळात गाईंच्या दुधाला मागणी वाढत असतानाही यंदा मात्र त्यात पडझड सुरु आहे. पाच-सहा महिन्यांपूर्वी मिळणारा ३८ रुपयांचा दर आता थेट २७ रुपयांपर्यंत आला आहे. शनिवारी (ता. ११) काही ठिकाणी २६ रुपये दर मिळाला आहे.

एकीकडे दुष्काळी परिस्थितीमुळे चाऱ्याची टंचाई निर्माण होऊ लागली. चारा दर वाढत असताना दुधाचे दर खाली येत आहेत. त्यामुळे शेतकरी त्रस्त झाले आहेत. गाईच्या दुधाला किमान ३४ रुपयाचा प्रतिलिटर दर मिळावा म्हणून शासनाने नेमलेल्या समितीसह पशुसंवर्धन विभागाचेही दुर्लक्ष होत असल्याने दूध व्यवसाय पुन्हा अडचणीत येत आहे.

राज्यात दररोज साधारण ३०० खासगी व ७० सहकारी दूध संघांकडून सव्वा दोन कोटी लिटरपर्यंत दुधाचे संकलन केले जाते. याशिवाय राज्याबाहेरील दूध संघही दुधाचे महाराष्ट्रातून संकलन करतात. मागील काही महिने दुधाचे दर पडल्यानंतर साधारण दहा महिन्यांपूर्वी गाईच्या दुधाचे दर वाढून ते ३९ रुपयांपर्यंत गेले होते. मात्र पुन्हा दुग्धजन्य पदार्थांना मागणी नसल्याचे कारण पुढे करत सहा महिन्यांपासून दुधाचे दर पाडले जात आहेत.

गाईच्या दुधाचे दर निश्चित करण्यासाठी शासनाने समिती नेमली. समितीने अभ्यास करून गाईच्या दुधाला किमान ३४ रुपये दर देण्याचे निश्चित केले. त्यानुसार दूध संघांनी २१ जुलैपासून ३.५ फॅट व ८.५ ‘एसएनएप’ला ३४ रुपये दर द्यायची घोषणा केली, परंतु वेगळ्या मार्गाने शेतकरी लुट करण्यासाठी रिटर्नचे दर वाढवून ‘एसएनएफ’च्या प्रतिपॉईंटला ३० पैशाऐवजी १ रुपये व फॅटच्या प्रतिपॉईटला २० पैशांऐवजी ५० पैसे कपात सुरु केली. त्याबाबत शेतकऱ्यांत ओरड झाल्यानंतर पुन्हा हे दर पूर्वीप्रमाणे केले. मात्र दुधाचे दरही कमी करून ३२ रुपये केले.

दरम्यान, त्यानंतर टप्प्याटप्प्याने गाईच्या दुधाचे दर कमी केले जात आहेत. दोन महिन्यात, आणि विशेषतः गणेशोत्सव, गौरी, दसरा, दिवाळी सणाच्या काळातही गाईच्या दुधाचे दर २७ रुपये लिटरवर आणले आहेत. विशेष म्हणजे दुधाचे दर पाडून शेतकरी उध्वस्त करण्याचे प्रयत्न सुरु असताना पशुसंवर्धनमंत्र्यासह सगळेच नेते डोळेझाक करत आहेत.

समिती काय करतेय ?

दूध दर निश्चितीबरोबरच पशुखाद्याच्या वाढत्या दरावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी शासनाने समिती नियुक्त करूनही काहीही उपयोग झालेला नाही. कारण पशुखाद्याच्या दरात वाढ सुरुच आहे. यंदा राज्यातील बहुतांश भागांत दुष्काळजन्य परिस्थिती आहे. त्याचा फटका दुधधंद्याला बसत आहे.

बाजारातून कडबा हद्दपार झाला असून उसासह मका व अन्य चाऱ्याचे दर गेल्या पंधरा दिवसांत वाढले आहेत. पशुखाद्याचे दरातही वरचेर वाढतच आहेत. दुष्काळाने होरपळ सुरू झालेला शेतकरी अडचणीत असताना दूध व्यवसाय पुन्हा उध्वस्त होण्याच्या वाटेवर आहे. असे असताना शासनाची समिती, पशुसंवर्धन विभाग काय करतोय असा प्रश्न दूध उत्पादकांना पडला आहे.