Agriculture Cultivation Technique Agrowon
ॲग्रो विशेष

Pulses Cultivation : कुळीथ, मटकीचे लागवडीचे तंत्र

Agriculture Cultivation Technique : कुळीथ (हुलगा) आणि मटकी ही कडधान्य गटातील महत्त्वाची पिके आहेत. कोरडवाहू भागात लागवडीसाठी महत्त्वाचे कडधान्यवर्गीय पीक म्हणून कुळीथ ओळखले जाते.

डॉ. आदिनाथ ताकटे 

Indian Agriculture : कुळीथ (हुलगा) आणि मटकी ही कडधान्य गटातील महत्त्वाची पिके आहेत. कोरडवाहू भागात लागवडीसाठी महत्त्वाचे कडधान्यवर्गीय पीक म्हणून कुळीथ ओळखले जाते. आंतरपीक म्हणूनही कुळीथ आणि मटकी पिकाची लागवड केली जाते. या दोन्ही कडधान्यवर्गीय पिकाचे क्षेत्र दिवसेंदिवस वाढते आहे.

जमीन

हलकी, मध्यम माळरानाची, पाण्याचा उत्तम निचरा होणारी जमीन दोन्ही पिकांच्या लागवडीस योग्य असते. पाणथळ, चोपण, क्षारयुक्त जमिनीत या पिकांची लागवड करणे टाळावे.

पूर्वमशागत

उन्हाळ्यात जमिनीची खोल नांगरट करावी. हेक्टरी ५ टन चांगले कुजलेले शेणखत किंवा कंपोस्ट खत जमिनीत मिसळावे. मृगाचा पाऊस झाल्यानंतर कुळवाच्या दोन पाळ्या द्याव्यात.

लागवड

कुळीथ

हे पीक पावसाळी असून काही ठिकाणी १५ जून ते १५ जुलै, तर काही ठिकाणी जुलै-ऑगस्ट महिन्यात कोरडवाहू पीक म्हणून पेरणी केली जाते. साधारण साडेतीन ते चार महिन्यांत तयार होते.

बियाणे प्रमाण : हेक्टरी १२ ते १५ किलो.

पेरणी : दोन ओळींत ३० सेंमी व दोन रोपांत १० सेंमी अंतर ठेवावे.

वाण : फुले सकस, सीना, माण.

मटकी

साधारणतः ६० ते ७० मिमी पाऊस झाल्यानंतर जूनच्या अखेरपर्यंत पेरणी करावी.

पिकाचा कालावधी ३.५ ते ४ महिन्यांचा आहे.

बियाणे प्रमाण : हेक्टरी १२ ते १५ किलो.

पेरणी अंतर : दोन ओळींत ३० सेंमी व दोन रोपांत १० सेंमी अंतर ठेवावे.

वाण : फुले सरिता, एम. बी. एस. २७, मोट नं. ८८

खत व्यवस्थापन

मटकी आणि कुळीथ पिकास १२ ते १५ किलो नत्र आणि २५ ते ३० किलो स्फुरद या प्रमाणे रासायनिक खताची मात्र द्यावी. म्हणजेच ७५ किलो डीएपी खत प्रति हेक्टर प्रमाणे पेरणी करताना द्यावे.

आंतरमशागत

पीक २० ते २५ दिवसांचे असताना पहिली कोळपणी आणि ३० ते ३५ दिवसांचे असताना दुसरी कोळपणी करावी. पेरणीनंतर सुरवातीचे ३० ते ३५ दिवस पीक तणविरहीत ठेवावे.

- डॉ. आदिनाथ ताकटे ९४०४०३२३८९

(एकात्मिक शेती पद्धती संशोधन प्रकल्प महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ, राहुरी)

ॲग्रोवनचे सदस्य व्हा

शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.

Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

AI Chatbot Kisan e Mitr : शेतकऱ्यांना त्यांच्याच भाषेत मदत, रोज हजारो प्रश्नांची उत्तरे, काय आहे ‘किसान ई-मित्र’?

Lakshmi Mukti Scheme: मोफत करा महिलांच्या नावावर सातबारा; सरकारची महिला सक्षमीकरणासाठी लक्ष्मी मुक्ती योजना

Tractor Sales : जीएसटी कपातीमुळे ट्रॅक्टर खरेदी नवरात्रीनंतर गती घेणार?

Pulses Import Policy : आयातीवर ५० टक्के शुल्क लावण्याची उद्योगांची मागणी; पिवळा वाटाण्याने पाडले तूर, मसूर, हरभऱ्याचे भाव

Urea Shortage : आंध्र प्रदेशमध्ये युरिया टंचाई नाही; मुख्यमंत्री चंद्रबाबू नायडू यांचा दावा, वायएसआरवर केली टीका

SCROLL FOR NEXT