Indian Agriculture:

ऊस

ऊस पिकामध्ये सिंचनासाठी ठिबक सिंचन पद्धतीचा अवलंब करावा. ठिबक सिंचनाद्वारे दिवसाआड पाणी द्यावे. प्रवाही पद्धतीने सिंचन करताना पाण्याच्या उपलब्धतेनुसार एक आड सरी प्रमाणे पाणी द्यावे.

कापूस

पेरणीनंतर कापसाची सर्वसाधारणपणे १० दिवसांत उगवण होते. उगवण न झालेल्या ठिकाणी त्याच वाणाच्या बियाणे वापरून नांग्या भराव्यात. आणि लगेच पाणी द्यावे.

उगवणीनंतर १५ दिवसांनी प्रत्येक फुलीवर दोन जोमदार रोपे ठेवून उर्वरित रोपे उपटून टाकावीत.

मूग, उडीद

उगवण झालेल्या पिकांत लागवडीनंतर २० ते २५ दिवसांनी कोळपणी करून घ्यावी.

बाजरी

उगवणी झालेल्या पिकांत लागवडीनंतर १० दिवसांनी कोळपणी करून घ्यावी.

तूर

तूर पिकामध्ये मिश्रपीक म्हणून ज्वारी किंवा मका लागवड करावी. त्याचा पक्षीथांबे म्हणून उपयोग होतो.

मका

उगवण झालेल्या ठिकाणी गरजेनुसार नांगे भरून घ्याव्यात.

८ ते १० दिवसांनी पहिली कोळपणी करून घ्यावी.

पशुसंवर्धन

पावसाळ्यात जनावरे सुरक्षित ठिकाणी बांधावीत.

स्थानिक भागात कोणत्या प्रकारच्या जंताचा प्रादुर्भाव जनावरांस होतो, याविषयी माहिती करून घ्यावी. जंतांचे प्रकार जाणून घेण्यासाठी जनावरांच्या शेणाची तपासणी करावी. त्यानंतर पशुवैद्यकाच्या सल्ल्यानुसार प्रतिबंधात्मक उपाययोजनांचा अवलंब करावा.

रोग प्रतिकारशक्ती वाढविण्यासाठी जनावरांना संतुलित आहार द्यावा. जेणेकरून जंतांच्या वाढीला आळा बसून त्यांचे नियंत्रण होईल. जनावरांचा गोठा स्वच्छ, कोरडा व हवेशीर राखावा. वेळोवेळी गोठ्याचे निर्जंतुकीकरण करावे.

पशुवैद्यकांच्या सल्ल्यानुसार योग्य मात्रेतच औषधांचा वापर करावा.

०२४२६ २४३२३९

(प्रमुख, कृषी विद्या विभाग, महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ, राहुरी)