Wild Vegetables: पुरंदर किल्ल्याच्या परिसरात बहरल्या रानभाज्या

Pune News: पुरंदर किल्ल्याच्या पायथ्याशी असलेल्या काळदरी, बहिरवाडी, पानवडी, चिव्हेवाडी, बांदलवाडी, कोंडकेवाडी परिसरात अनेक रानभाज्या बहरल्या आहेत. या परिसरातील नागरिक दैनंदिन जीवनात औषधी वनस्पती व रानभाज्यांचा वापर मोठ्या प्रमाणात करत असल्याचे पाहायला मिळत आहे. 

या परिसरात आढळणाऱ्या रानभाज्या बनवण्याची पद्धत व होणारे उपयोग या विषयावर आदिवासी महिलांकडून माहिती जाणून घेतली असता, १५ प्रकारच्या रानभाज्या या परिसरात उपलब्ध असल्याचे बहिरवाडी गावच्या ग्रामपंचायत सदस्या पूजा चिन्हे व आदिवासी महिलांनी सांगितले. 

आयुर्वेदात या वनस्पतींना उपयोग आढळत असून, प्रत्येक भाजी तयार करण्याची वेगळी पद्धत आहे. या भाज्या बनवताना कडधान्यांच्या डाळींचा समावेश केला जात असल्याचे ग्रामपंचायत सदस्या संगिता भगत यांनी सांगितले. पावसाळ्यात या रानभाज्या सहज उपलब्ध होतात. या काळात पाऊस जास्त असतो.

शेतातील भात लागणीबरोबर इतर कामे सुरू असतात. या काळात बाजारात जाता येत नसल्याने आम्ही रानभाज्यांचा वापर दैनंदिन आहारामध्ये करत असून, मी लहानपणापासून या भाज्या खात असल्याचे ६५ वर्षांच्या रत्नाबाई चिव्हे यांनी सांगितले. तसेच, त्यांनी मला आजपर्यंत कोणताही आजार झाला नसल्याचे सांगितले. या वेळी मैनाबाई चिव्हे, संगीता चिव्हे, प्रियांका भगत या आदिवासी महिला उपस्थित होत्या. 

या प्रकारच्या आढळतात भाज्या 

यंदा उन्हाळी पाऊस जास्त झाल्याने, तसेच पावसाळा लवकर सुरू झाल्यामुळे पुरंदर किल्ल्याच्या डोंगर रांगांमध्ये रानभाज्या लवकर बहरल्या आहेत. चिंचारडी, शेंडवळ, केना, कर्टुले, पत्राची भाजी, मोरचवडा, आळंबी, चिवळ, रान कुरडू, रान आळू, गायफळ, टाकळ्या, रान भोपळा, तांदुळजा, मायाळू, पाथरी आदी प्रकारच्या भाज्या आढळतात.