Reshim Sheti : रेशीम उत्पादकांच्या पाऊस पथ्यावर

Chh. Sambhajinagari Negar : एकीकडे अवेळी व मान्सूनपूर्व पाऊस खरीपपूर्व शेती मशागत किंवा काढणीला आलेल्या पिकासाठी बाधक ठरला. मात्र हाच पाऊस रेशीम कोष उत्पादक शेतकऱ्यांच्या मात्र पथ्यावर पडल्याची स्थिती आहे. या पावसामुळे दरवर्षी घेत असलेल्या रेशीम कोष उत्पादनाच्या बॅचमध्ये एक ते दोन संख्येने वाढ होण्याची चिन्हे आहेत.

महाराष्ट्रात मराठवाडा रेशीम कोष उत्पादकांचा हब मानला जातो. छत्रपती संभाजीनगर, जालना, बीड, धाराशिव, परभणी, हिंगोली, नांदेड व लातूर अशा क्रमाने रेशीम उद्योगाचा मराठवाड्यातील विस्तार आहे. कोरडवाहू, हंगामी व पूर्ण बागायती अशा प्रकारे रेशीम कोष उत्पादक रेशीम उद्योग करतात. दरवर्षी त्यासाठी महरेशीम अभियानाच्या माध्यमातून तुती लागवडीसाठी मोहीम राबविल्या जाते.

पूर्व मोसमी किंवा अवेळी पाऊस न आल्यास महा रेशीम अभियानातून नोंदणी झालेल्या तुती लागवडीसाठी जुलै किंवा ऑगस्ट उजाडतो. यंदा मात्र महारेशीम अभियानातून नोंदणी झालेल्या किंवा रेशीम उद्योगाकडे वळू पाहणाऱ्या शेतकऱ्यांना जूनमध्येच तुती लागवडीची संधी उपलब्ध झाली आहे. या संधीचे सोने करण्याच्या तयारीत शेतकरी आहेत.

काही शेतकरी २५ मेनंतर छाटणी करतात. यंदा मात्र त्या आधीपासूनच पाऊस सुरू झाल्याने छाटणीची संधी हुकून शेतकऱ्यांना एक ते दीड फुटापर्यंत पाला उपलब्ध झाला आहे. या उपलब्ध पाण्याच्या भरवशावर एरवी जुलैच्या शेवटी मॅच सुरू करणाऱ्या शेतकऱ्यांना जूनच्या शेवटीच पहिली बॅच सुरू करण्याची संधी उपलब्ध झाली आहे.

मॉन्सूनचेही आगमन पाठोपाठ होण्याची संकेत असल्याने प्रत्येक शेतकऱ्याची एक बॅच व एकूण वर्षात घेतल्या जाणाऱ्या बॅचमध्ये एक ते दोन बॅचची वाढ शेतकऱ्यांना करता येणार असल्याचे शेतकरी सांगतात.

उन्हाळा लांबला असता आणि उन्हाची तीव्रता वाढली असती तर छाटणी न केलेल्या तुती बागा काही प्रमाणात जळण्याची किंवा त्यामध्ये मोठ्या प्रमाणात तूट येण्याची शक्यता होती. ती शक्यताही यंदा बऱ्यापैकी कमी होण्याचा अंदाज जाणकार शेतकरी व तज्ज्ञांनी व्यक्त केला आहे.-ज्ञानदेव ढाकणे, रेशीम कोष उत्पादक, देवगाव.