तैवानच्या स्वायत्ततेसाठी अमेरिका कटिबद्ध: नॅन्सी पेलोसी

तैपेई (वृत्तसंस्था) : चीनच्या विरोधाला न जुमानता तैवानमध्ये दाखल झालेल्या अमेरिकी प्रतिनिधिगृहाच्या अध्यक्षा नॅन्सी पेलोसी (Nancy Pelosi) यांनी स्वायत्ततेबाबत तैवानला दिलेला शब्द पाळण्यास अमेरिका (USA) कटिबद्ध आहे, अशा शब्दांत ग्वाही दिली. दरम्यान, तैवानच्या नेत्यांशी चर्चा झाल्यानंतर नॅन्सी पेलोसी या बुधवारी आपल्या शिष्टमंडळासह दक्षिण कोरियाकडे रवाना झाल्या.

अमेरिकी लोकप्रतिनिधीप्रतिनिधीगृहाच्या अध्यक्ष नॅन्सी पेलोसी यांचे शिष्टमंडळ चीनला न जुमानता मंगळवारी तैवानची राजधानी तैपेई येथे दाखल झाले. तब्बल पंचवीस वर्षाच्या खंडानंतर अमेरिकी लोकप्रतिनिधीगृहाच्या अध्यक्षांनी तैवानचा दौरा केला आहे. यापूर्वी १९९७ मध्ये तत्कालीन लोकप्रतिनिधीगृहाचे अध्यक्ष न्यूट गिंगरिक यांनी तैवानला भेट दिली होती.

पेलोसी यांच्या शिष्टमंडळाने आज तैवानच्या अनेक नेत्यांच्या भेटीगाठी घेतल्या. अध्यक्ष त्साई यांनी तैवानला पाठिंबा दिल्याबद्दल पेलोसी आणि अमेरिकेचे आभार मानले. यावेळी तैवानचा नागरी पुरस्कार ’द ऑर्डर ऑफ द प्रोपिट्स क्लाऊस’ ने पेलोसी यांना गौरविण्यात आले. अध्यक्ष त्साई इंग वेन यांच्या भेटीनंतर निवेदन जारी करण्यात आले.

त्यात म्हटले की, जगासमोर आज लोकशाही (Democracy) आणि हुकूमशाही (Dictatorship) यात एकाला निवडण्याचे मोठे आव्हान आहे. तैवानच नाही तर जगभरात लोकशाहीचे संरक्षण करण्यास अमेरिका (USA) कटिबद्ध आहे. तैवानचे सार्वभौमत्व (Sovereignty) अबाधित ठेवण्याबाबत दिलेला शब्द पाळण्याबाबत अमेरिका कटिबद्ध आहे, असे त्यांनी नमूद केले.

काल रात्री नॅन्सी पेलोसी यांचे शिष्टमंडळ तैवानमध्ये दाखल झाल्यानंतर चीनने तैवानच्या चोहोबाजूंनी युद्धसरावाची घोषणा केली आणि धमकीवजा इशारेही देण्यात आले. चिनी लष्कराच्या २१ लढाऊ विमानांनी तैवानच्या नैऋत्य भागात उड्डाणे करत शक्तीप्रदर्शन केले. तैवानचा दौरा आटोपल्यानंतर नॅन्सी पेलोसी या दक्षिण कोरियाकडे रवाना झाल्या. यादरम्यान चीनने पुन्हा एकदा हल्लाबोल केला आहे.

तैवानच्या सीमेवर लष्करी सराव गरजेचा आहे, असे चीनने म्हटले आहे. अमेरिकेने ‘वन चायना पॉलिसी’ च्या कराराचे उल्लंघन केल्याचे चीनने म्हटले होते. नॅन्सी पेलोसीच्या तैवान दौऱ्याने पाकिस्तानही भडकला आहे. पेलोसी यांच्या भेटीमुळे प्रादेशिक शांतता प्रक्रियेवर गंभीर परिणाम होईल, अशी भीती पाकिस्तानने व्यक्त केली आहे.

नॅन्सी पेलोसीच्या हायप्रोफाईल भेटीवर चीनने तीव्र नाराजी व्यक्त केली. त्यामुळे अमेरिकेच्या राजदूतास पाचारण केले. अमेरिकेला या चुकीची मोठी किंमत मोजावी लागेल, असा इशारा चीनने दिला आहे. अमेरिकेने तैवानमध्ये हस्तक्षेप करू नये, अशी तंबीही दिली आहे.

चीनचे उपपरराष्ट्रमंत्री झी फेंग यांनी अमेरिकी राजदूत निकोलस बर्न्स यांना बोलावून काल रात्रीच या भेटीचा निषेध नोंदविला होता. सीसीटीव्ही या सरकारी वाहिनीवर पीएलएचे सैनिक कवायत असल्याचे दाखविण्यात आले. परंतु कवायतीचे ठिकाण मात्र उघड केले नाही.