माळीनगरमध्ये आता नीरापासून गुळ उत्पादन

लवंग, जि. सोलापूर : सध्या नीरा उत्पादनाचा हंगाम चालू आहे. परंतु, ‘लॉकडाऊन’मुळे नीरा उत्पादकांना नीरा विक्रीची केंद्रे बंद ठेवावी लागली आहेत. माळीनगर येथील नीरा उत्पादक शेतकरी निळकंठ भोंगळे आणि पृथ्वीराज भोंगळे या पिता-पुत्रांनी नीरा विक्रीला पर्याय म्हणून नीरापासून गुळ निर्मिती चालू केली आहे. 

महाराष्ट्रातील सर्वात पहिली आणि बागायत क्षेत्रातील सर्वात मोठी नीरा उत्पादनासाठी सिंधीच्या झाडांची भोंगळे यांची बाग आहे. भोंगळे यांनी तेरा वर्षांपूर्वी चार हजार सिंधीच्या झाडांची बागायत लागवड केली. गेल्या नऊ वर्षापासून ते नीरेचे उत्पादन घेत आहेत. नीरा काढण्यासाठी खास कलकत्ता येथून बंगाली लोकांना दरवर्षी ते येथे आणतात. नोव्हेंबर ते जूनपर्यंत नीरेच्या बागेची देखभाल आणि उत्पादनासाठी हे लोक येथे राहतात.

यंदा या उत्पादनाला सुरुवात केली आणि ‘कोरोना’मुळे लॉकडाऊन करण्यात आले. त्यामुळे भोंगळे यांना नीरा विक्रीची केंद्रे बंद ठेवावी लागली. त्यामुळे ते आता नीरेपासून गूळनिर्मितीकडे वळले आहेत. यापूर्वी त्यांनी चार-पाच वर्षापूर्वी गुळ निर्मितीचा प्रयोग केला होता. हा गूळ डायबेटीस असणाऱ्यांना अतिशय चांगला असतो. आता या प्रसंगामुळे पुन्हा ते गुळाकडे वळले आहेत. 

पृथ्वीराज भोंगळे म्हणाले, ‘‘उसाच्या रसापासून केलेल्या गुळापेक्षा नीरेच्या गुळाचा ग्लायसेमिक इंडेक्स खूपच कमी असल्याने डायबेटीस लोकांना हा गुळ अत्यंत उपयुक्त व गुणकारी असतो. आम्ही शेतातच गूळ निर्मितीसाठी एक वेगळ्या प्रकारचे गुऱ्हाळ तयार केले आहे. ४ हजार झाडांमधून रोज १४० ते १५० झाडांची निरा काढतो. रोज सुमारे ५०० लिटर नीरेपासून ५० किलो गूळ तयार होतो. या तयार केलेल्या गुळाची विक्री इंदापूरसह पुणे, मुंबई, आणि नाशिक येथे करतो. तसेच ऑनलाइन गुळाची विक्रीही केली जाते. नीरा विक्री थांबली तरी, गुळ निर्मितीमुळे आमचे नुकसान झाले नाही.