India US Trade Deal: भारत-अमेरिका व्यापारात शेतकरी हिताला प्राधान्य

New Delhi News: अमेरिकेबरोबर द्वीपक्षीय व्यापार करार करताना भारत आपल्या शेतकऱ्यांच्या हिताचे संरक्षण करण्यास प्राधान्य देईल, अशी ग्वाही केंद्रीय कृषिमंत्री शिवराज सिंह चौहान यांनी दिली.

‘‘अमेरिकेसोबत करार करताना फायदा आणि तोट्याचा विचार करू. भारत डोळे झाकून करार करणार नाही. आपल्या शेतकऱ्यांच्या हिताचे रक्षण करण्यासाठी कटिबद्ध आहोत,’’ असे श्री. चौहान पीटीआय वृत्तसंस्थेला दिलेल्या मुलाखतीत म्हणाले.

व्यापारी करार करताना भारताच्या बाजारपेठेत अमेरिकेचा शेतीमाल जास्तीत जास्त यावा यासाठी अमेरिका प्रयत्न करत आहे. त्यासाठी भारतावर दबावही आहे. याच अनुषंगाने विचारलेल्या प्रश्नाला उत्तर देताना चौहान यांनी शेतकरी हिताबाबत तडजोड करणार नाही, अशी भूमिका स्पष्ट केली.

अमेरिका आणि भारत यांच्या व्यापार करारासाठी वाटाघाटी सुरू आहेत. अमेरिकेला भारताच्या बाजारपेठेत आपला शेतीमाल उतरवायचा आहे. त्यासाठी अमेरिका भारतावर आयात शुल्क कमी करण्यासाठी दबाव आणत आहे. मका, सोयाबीन सारखी प्रमुख पिके आणि डेअरी क्षेत्राविषयी अमेरिकेचा आग्रह असून भारत त्याला बळी पडणार का, अशा स्वरूपाची चर्चा गेल्या काही दिवसांपासून सुरू आहे. ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला संरक्षण देण्यासाठी ही क्षेत्रे विदेशी मालासाठी खुली करून चालणार नाहीत, असा सूर देशात उमटत आहे. त्या पार्श्वभूमीवर केंद्रीय कृषिमंत्र्यांनी व्यक्त केलेल्या मताला महत्त्व प्राप्त झाले आहे.

‘‘भारत आणि अमेरिका यांच्यामध्ये व्यापार करारासंबंधी चर्चा सुरू आहे. मात्र एक गोष्ट स्पष्ट आहे की आम्ही आमच्या शेतकऱ्यांच्या हिताचे संरक्षण करणार. जेव्हा आपण दोन देशांचा विचार करतो तेव्हा आपल्याला एकांगी विचार करता येत नाही. आपल्याला दोन्ही देशांचा विचार करावा लागतो,’’ असेही कृषिमंत्री चौहान म्हणाले.

नीती आयोगाच्या अहवालानुसार, २०२४ मध्ये अमेरिकेने २२.२ कोटी डॉलरची कृषी आणि संलग्न क्षेत्रातील निर्यात केली होती. तर याच काळात भारताने अमेरिकेला ५७.५ कोटी डॉलरची निर्यात केली केली होती. भारताची निर्यात जास्त आहे. त्यामुळे अमेरिका भारतीय बाजारपेठेत प्रवेश करून निर्यातीचा टक्का वाढवण्याचा प्रयत्न करत आहे.

भारतातून अमेरिकेला प्रामुख्याने फ्रोझन कोळंबी, बासमती तांदूळ, मसाले, प्रक्रियायुक्त अन्नपदार्थ, कापड आणि इतर मूल्यवर्धित वस्तूंची निर्यात केली जाते.

अमेरिकेला हवी भारतीय बाजारपेठ

अमेरिकेला भारताच्या बाजारपेठेत आपला शेतीमाल विकायचा आहे. मका, सोयाबीन आणि पशुखाद्याची निर्यात अमेरिकेला करायची आहे. भारताने अमेरिकेतून आयात होणाऱ्या शेतीमालावर ३९ ते ५० टक्क्यांच्या दरम्यान आयात शुल्क लावले आहे.