उन्हाळी नाचणी अकाली पक्वतेची कारणे

सध्या राज्यातील काही भागांत नाचणीच्या मुख्य रोपांना फुलोरा अवस्थेत कणसे येऊ लागली आहेत. पंचवीस दिवसांहून जास्त वयाच्या रोपांची लागवड, हवामान बदलामुळे हे दिसून येत आहे. नाचणीचे आहारातील महत्त्व, बाजारात वाढलेला खप आणि दुभत्या जनावरांना ऐन उन्हाळ्यात उपलब्ध होणारा हिरवा सकस चारा या हेतूने नाचणीची उन्हाळी लागवड वाढली आहे. गेल्या दोन वर्षांत कोल्हापूर जिल्ह्यातील पन्हाळा तालुक्यात राबविलेल्या उन्हाळी नाचणी उत्पादन प्रात्यक्षिकांच्या यशस्वितेनंतर या वर्षी राज्यात बऱ्याच ठिकाणी प्रयोगशील शेतकऱ्यांनी उन्हाळी नाचणीची लागवड केली.  सध्या राज्यातील काही भागांत नाचणी रोपांची लागवड झाल्यावर अल्पावधीतच मुख्य रोपे फुलोरा अवस्थेत येत असल्याचे किंवा रोपांना कणसे येऊ लागल्याचे दिसून येत आहे. पिकाची उंची, फुटवे, पालेदार वाढ, पेरांची संख्या हे अपेक्षेप्रमाणे न येता अगदी पाच ते सात इंच उंचीची रोपेच अकाली पक्व होत असल्याचे काही भागातील चित्र आहे. उन्हाळी हंगामात नाचणी अकाली पक्व होण्यामागे काही कारणे आहेत. त्याकडे लक्ष देऊन योग्य उपाययोजना केल्यास पुढे चांगले उत्पादन मिळू शकते. पीक व्यवस्थापनाचे मुद्दे 

(टीपः कोल्हापूर भागात अकाली पक्वतेला पोसवणे हा शब्द वापरला जातो.) उपाययोजना 

(टीप : लेखातील माहिती गेल्या दोन वर्षांत पन्हाळा तालुक्यात राबविलेल्या उन्हाळी नाचणी उत्पादनविषयक प्रयोगातील निरीक्षणे आणि प्रयोगशील शेतकऱ्यांना आलेल्या अनुभवांवरून दिली आहे.) संपर्क ः पराग परीट, ९९२११९०६७१, (तालुका तंत्रज्ञान व्यवस्थापक, कृषी विभाग, गगनबावडा, जि. कोल्हापूर)