काकडी, दुधी भोपळा, दोडका, घोसाळी या पिकांवर विषाणूजन्य रोगाचा प्रसार फुलकिडे, पांढरी माशी व मावा इत्यादी रस शोषणाऱ्या किडींमार्फत होतो. योग्य वेळी नियंत्रण केल्यास विषाणूजन्य रोगांचा प्रसार कमी होतो. तूर
वांझ रोगाचा प्रादुर्भाव दिसून आल्यास, रोगग्रस्त झाडे उपटून नष्ट करावी. फवारणी प्रतिलिटर पाणी फेनाझाक्विन (१० ईसी) १ मिलि मुगाच्या शेंगा ७५ टक्के वाळल्यावर पहिली तोडणी व त्यानंतर ८ ते १० दिवसांनी राहिलेल्या सर्व शेंगा तोडाव्यात. उंट अळीचा प्रादुर्भाव दिसून येताच, एकरी ८ ते १० पक्षी थांबे शेतात लावावेत. शेत तणमुक्त ठेवावे. प्रतिबंधात्मक उपाययोजनेकरिता निंबोळी अर्क ५ टक्के किंवा अझाडिरेक्टीन ५ मिलि (१००० पीपीएम) स्पोडोप्टेरा अळीच्या व्यवस्थापनाकरिता, एस.एल.एन.पी.व्ही. १ मिलि अधिक बिव्हेरिया बॅसियाना ५ ग्रॅम याप्रमाणे १० लिटर पाण्यात मिसळून संध्याकाळी फवारणी करावी. तुरा बाहेर पडताना व फुलोऱ्यात असताना अमेरिकन लष्करी अळीचा प्रादुर्भाव दिसून आल्यास, नियंत्रण (फवारणी प्रतिलिटर पाणी) अळीच्या निरिक्षणासाठी एकरी चार कामगंध सापळे लावावेत. फुले उमलणे ते बोंड धरणे फुलकिडे नियंत्रण (फवारणी प्रतिलिटर पाणी) फिप्रोनील (५% प्रवाही) १.२ मिलि किंवा थायामेथोक्झाम (२५ डब्ल्यूजी) २ ग्रॅम कांदा फुलकिडी व करपा रोग नियंत्रण (फवारणी प्रतिलिटर पाणी)
लॅम्बडा सायहॅलोथ्रीन ०.६ मिलि + टेब्युकोनॅझोल १ मिलि (संयुक्त कीटकनाशक) + स्टिकर १ मिलि गरजेनुसार १० ते १५ दिवसांच्या अंतराने नॅपसॅक पंपाने फवारावे. काकडी, दुधी भोपळा, दोडका, घोसाळी
पिकांवर विषाणूजन्य रोगाचा प्रसार फुलकिडे, पांढरी माशी व मावा इत्यादी रस शोषणाऱ्या किडींमार्फत होतो. योग्य वेळी नियंत्रण केल्यास विषाणूजन्य रोगांचा प्रसार कमी होतो. नियंत्रण (फवारणी प्रतिलिटर पाणी)
थायोमेथोक्झाम (२५ डल्ल्यूजी) ०.४ ग्रॅम फवारण्या फुले येण्यापूर्वी कराव्यात. फुले आल्यानंतर शक्यतो फवारणी करू नये. फळमाशीच्या नियंत्रणासाठी एकरी ५ क्ल्यू-ल्यूर कामगंध सापळे वापरावे. शेंडा व फळ पोखरणारी अळीसाठी एकात्मिक कीडनियंत्रण करावे. दर आठवड्यातून एकदा कीडग्रस्त शेंडे खुडून नष्ट करावेत. कीडग्रस्त फळे गोळा करून जमिनीत गाडून टाकावीत. नियंत्रण (फवारणी प्रतिलिटर पाणी)
इंडोक्झाकार्ब (१४.५ ईसी) १ मिलि किंवा स्पीनोसॅड (४५ ईसी) ०.५ मिलि किंवा क्लोरॲन्ट्रानीलिप्रोल (१८.५ एससी) ०.३ मिलि फळ पोखरणारी अळी नियंत्रण (फवारणी प्रतिलिटर पाणी)
क्विनॉलफॉस (२५ ईसी) २ मिलि किंवा डेल्टामेथ्रीन (२.८ ईसी) ०.८ मिलि किंवा इमामेक्टीन बेन्झोएट (५ डब्लूजी) ०.४ ग्रॅम नॅपसॅक पंपाने फवारणी करावी. संपर्क ः ०२४२६-२४३२३९ (प्रमुख अन्वेषक, ग्रामीण कृषी मौसम सेवा आणि प्रमुख, कृषी विद्या विभाग, महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ, राहुरी)
