Animal Care : जनावरांच्या सुदृढतेसाठी ‘पशुसखीं’चा सल्ला

Pune News : महाराष्ट्र राज्य ग्रामीण जीवनोन्नती अभियान (उमेद) आणि पशुसंवर्धन विभागाच्या समन्वयाने स्मार्ट प्रकल्पाच्या अंतर्गत राज्यातील ६५० ‘पशुसखीं’ना प्रशिक्षित करण्यात येत आहे. त्यापैकी पुण्यातील गोखलेनगर येथील राज्यस्तरीय प्रशिक्षण संस्थेतून ३१७ महिलांचे प्रशिक्षण पूर्ण होऊन त्या राज्यातील विविध गावांमध्ये काम करत आहे. यासोबत शेतकऱ्यांना जनावराविषयीचे मार्गदर्शन मिळत आहे.

‘पशुसखीं’ची निवड ही उमेदमधून करण्यात आली, ज्या महिला बचत गटांमध्ये काम करत आहेत. त्यातून त्यांची निवड करून पशुसखींसाठी प्रशिक्षण देऊन त्यांना ठरवून दिलेल्या कामासाठी मानधनही मिळते. पुण्यातील तीस महिलांचे सध्या शिरवळ येथील पशुवैद्यकीय महाविद्यालयात प्रशिक्षण सुरू आहे.

राज्यात परभणी, उद‍गीर, शिरवळ, मुंबई, नागपूर आणि पुण्यात महिलांना प्रशिक्षण दिले जाते. सध्या पशुसंवर्धन विभागाचा प्रतिनिधी म्हणून प्रत्येक गावात नाही, काही गावांमध्ये मिळून एक पशुवैद्यकीय दवाखाना असतो.

आरोग्य विभागामध्ये आशा वर्करप्रमाणे ‘पशुसखी’ ही पशुसंवर्धनसाठी महत्त्वाचा घटक म्हणून पुढे येत आहेत. पुण्यातील गोखलेनगर येथील राज्यस्तरीय प्रशिक्षण संस्थेत ‘पशुसखी’ प्रशिक्षणात सर्वांत पहिल्यांदा जनावर हाताळायचे कसे हे शिकवले जाते. त्याचबरोबर लसीकरणाबाबतचे प्रात्यक्षिकासह धडे दिले जातात.

‘पशुसखी’ काय काम करतात...?

जनावरांचा गोठा कसा स्वच्छ ठेवावा.

उन्हाळ्यात चारा कमी असतो, त्यासाठी चारा स्टॅण्डचे महत्त्व पशुपालकांना सांगणे.

महिलांना शेळी पालन कसे करावे, त्याबद्दल मार्गदर्शन.

जनावरांचे विविध लसीकरण.

जनावरांना संतुलित आहार कसा द्यावा, याबद्दल पशुपालकांना मार्गदर्शन.