पुणेः दिवाळीसाठी शेतकरी सोयाबीनची विक्री (Soybean Sale) करत असल्यानं बाजारात आवक (Soybean Arrival) वाढली. त्यातच सणांमुळं मागणी (Soybean Demand) वाढल्यानं सोयातेलाचे दर (Soya Oil) सुधारले. मात्र हंगाम सुरु होऊनही सोयाबीनचे दर मात्र काहीसे स्थिर असल्याचं दिसतं.

आंतरराष्ट्रीय बाजारात पामतेलाच्या दरात आठवडाभरातच जवळपास २० टक्क्यांनी वाढ झाली. बुर्सा मलेशियावर मागील आठवड्यात किमान ३ हजार २०० रिंगीट प्रतिटनाच्या पातळीवर असलेल्या पामतेलाने आता ४ हजार १०० रिंगीटचा टप्पा गाठलाय. पामतेलाच्या दरात वाढ होत असल्यानं इतरही तेलाचे दर सुधारले आहेत.

सोयाबीन तेलाचे दरही जवळपास १० टक्क्यांनी वाढले. सीबाॅटवर सोयातेलाचे दर मागील आठवाड्यातील निचांकी ६४.४२ सेंट प्रतिपाऊंडवरून ७०.१९ सेंटवर पोचले. देशातही सोयाबीन तेलाचे दर लिटमागं जवळपास १० रुपयाने वाढले.

सोयाबीन तेल सुधारलं तरी सोयाबीनचे दर वाढत नसल्याची चर्चा आहे. मात्र सध्या देशात नवं सोयाबीन बाजारात येतंय. तसचं या सोयाबीनमध्ये ओलावा अधिक आहे. त्यामुळं नव्या सोयाबीनला कमी दर मिळतोय.

मात्र एफएक्यू दर्जाच्या सोयाबीनचे दर मागील आठवड्यापासून २०० रुपयांपर्यंत सुधारलेले दिसतात. एफएक्यू दर्जाचं सोयाबीन किमान ५ हजार रुपयांच्या पुढेच विकलं जातंय. तर ओलावा आणि डागी, काडीकचरा जास्त असलेल्या सोयाबीनचे दर दबावात आहेत, असं जाणकारांनी सांगितलं.

सोयाबीन प्रक्रिया उद्योगही गरजेप्रमाणं सोयाबीन विकत घेतोय. सध्या सोयातेलाला मागणी असली तरी प्रत्यक्ष मागणी प्रमाणं उद्योग गाळप करत आहेत. वायदे बंद असल्यानं मिल्सना तेलाचे भविष्यातील सौदे करता येत नाहीत.

वायदे सुरु असते तर मिल्सनी जास्त सोयाबीन गाळप करून वायद्यांमध्ये तेलाची विक्री केली असती. मात्र आता मागणीप्रमाणं गाळप केलं जातंय. परिणामी मिल्स हात राखूनच खरेदी करत आहेत. त्याचाही दबाव नव्या सोयाबीनवर येतोय.

याचा गैरफायदा काहीजण घेत आहेत. शेतकऱ्यांना सध्या आहे त्यापेक्षा जास्त ओलावा, डागी असल्याचं सांगून कमी दर देण्याचं कारस्थान सुरु आहे. पावसामुळं शेतकऱ्यांनाही नक्की गुणवत्तेचा अंदाज लावण अवघड जातंय.

त्यातच दिवाळीची गरज असल्यानं शेतकरीही विक्री करत आहेत. मात्र याही परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी सोयाबीनचा ओलावा, डागी आणि काडीकचरा याचे योग्य व्यवस्थापन करून विक्री करावी.

नवं सोयाबीन वाळवून विकल्यास शेतकऱ्यांना फायदेशीर ठरू शकतं. सध्या बाजार ५ हजार ते ५ हजार २०० रुपयांच्या दरम्यान आहे. मात्र शेतकऱ्यांनी पुढील काही दिवस ५ हजार ते ५ हजार ५०० रुपये ही दर पातळी लक्षात ठेऊन एफएक्यू दर्जाच्या सोयाबीनची विक्री करावी, असं आवाहन जाणकारांनी केलंय.