Jalgaon News : खानदेशात मका पिकाची लागवड यंदा वाढली आहे. पण पिकात अमेरिकन लष्करी अळीचा प्रकोपही अलीकडेच दिसू लागला आहे. पिकात कीडनाशकांच्या फवारण्या घ्याव्या लागत असून, त्यात उत्पादन खर्चही वाढला आहे.

यंदा मक्याची लागवड खानदेशात वाढली आहे. ही लागवड सुमारे सव्वादोन लाख हेक्टरवर झाली आहे. एकट्या जळगाव जिल्ह्यात सुमारे दीड लाख हेक्टरवर मका पीक आहे. तसेच धुळ्यातील शिंदखेडा, शिरपूर, साक्री आणि नंदुरबारमधील नवापूर, तळोदा, शहादा भागातही बऱ्यापैकी लागवड झाली आहे. मागील खरीप व रब्बी हंगामातही मका लागवड बऱ्यापैकी होती.

कारण चारा व धान्यासाठी शेतकरी पिकाकडे वळले होते. परंतु यंदा लागवड कमी आहे. कारण खर्च वाढला आहे. या हंगामात सध्याचे दर व विपणन व्यवस्था लक्षात घेऊन शेतकऱ्यांनी लागवड केली आहे. परंतु पिकात लष्करी अळीचा प्रकोप अलीकडेच दिसत आहे. हा प्रकोप एक फवारणी घेऊनही काही भागात थांबलेला नाही.

एका फवारणीसाठी एकरी किमान १२०० ते १३०० रुपये खर्च येत आहे. तसेच मजुरी खर्चही लागत आहे. लष्करी अळीमुळे पिकाची हानी झाली आहे. त्यात सुरवातीलाच १५ ते २० टक्के नुकसान झाले आहे. फवारणी वेळेत न घेतल्यास नुकसानीची पातळीही वाढत आहे. फवारणीचा खर्च करावा लागतो.

फवारणीत कीडनाशक किंवा अळीनाशकांसह संप्रेरके, अन्नद्रव्येदेखील फवारावी लागत आहेत. अळीमुळे पिकाची वाढ कमी होते. त्याची पुढे वाढ होवून वेळेस निसवणी व कापणीदेखील आवश्यक आहे. यामुळे शेतकरी त्यात संप्रेरके व अन्नद्रव्ये आदींची फवारणीदेखील घेत आहेत. यामुळे उत्पादन खर्च वाढतच जात आहे.

सर्वत्र अळीचा प्रकोप

जळगाव जिल्ह्यात सर्वत्र किंवा जळगाव, चोपडा, यावल, रावेर, जामनेर, मुक्ताईनगर, पाचोरा, धरणगाव, एरंडोल भागात मका पीक आहे. या भागात सर्वत्र अळीचा प्रकोप दिसत आहे. काही मका वाण अळीला प्रतिकारक्षम असल्याची बतावणी बियाणे विक्रेते व इतर प्रतिनिधी करतात.

परंतु सर्वच वाणांवर अळीचा प्रकोप दिसत आहे. प्रकोप झाल्यानंतर पाने पांझरी होणे, त्याला छिद्रे पडणे अशा समस्या दिसतात. तसेच पोंग्याची कुठलीही वाढ होत नाही. त्यात अळीचा सतत उपद्रव सुरू असतो. प्रतिकूल वातावरण असल्याने अळीचा प्रकोप होण्यास अनुकूल स्थिती तयार होत आहे, असे शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे.