POCRA 2.0 : ‘पोकरा २.०’ अंतर्गत समाविष्ट गावांच्या सरपंचांना प्रशिक्षण

Parbhani News : नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी प्रकल्प टप्पा २ (प्रोजेक्ट ऑन क्लायमेट रिझिलिइंट अॅग्रिकल्चर ः पोकरा) बाबत शेतकऱ्यांमध्ये जनजागृती करण्यासाठी या प्रकल्पामध्ये समाविष्ट मराठवाडा, विदर्भ, खानदेशातील २१ जिल्ह्यांतील ७ हजार १९८ गावांच्या ४ हजार ९२६ सरपंचांना प्रकल्प क्षेत्रातील १६ केंद्रांवर यशदातील तज्ज्ञ प्रशिक्षण देत आहेत.

पुढील दोन महिन्यांत सरपंचांचे प्रशिक्षण पूर्ण होईल. या प्रशिक्षणात बदलत्या हवामान स्थितीत गावांना तसेच शेतकऱ्यांना सक्षम करण्यासाठी सरपंचांची भूमिका व कृती कार्यक्रम यावर भर देण्यात येणार आहे, अशी माहिती नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी प्रकल्पाचे मृदा विज्ञान विशेषज्ञ विजय कोळेकर यांनी दिली.

नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी प्रकल्प टप्पा २ मध्ये मराठवाड्यातील ८ जिल्ह्यांतील १ हजार ९२१ गावे, विदर्भातील ११ जिल्ह्यांतील ४ हजार २८४ गावे, खानदेशातील २ जिल्ह्यातील ९९३ गावे एकूण ७ हजार १९८ गावे समाविष्ट आहेत. शेती हा ग्रामपंचायतीचा प्रमुख विषय आहे. ग्राम विकासासाठी शेतीचा विकास महत्त्वाचा आहे. शेतीच्या विकासासाठी शेतकऱ्यांच्या गरजा समजावून घेणे तेवढेच गरजेचे आहे.

त्यादृष्टीने नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी प्रकल्पांमध्ये समाविष्ट प्रत्येक ग्रामपंचायतीमध्ये ग्राम कृषी विकास समितीचे पदसिद्ध अध्यक्ष हे सरपंच असतात. त्यामुळे प्रकल्प व्यवस्थापन कक्षाने पोकरा २.० मध्ये समाविष्ट गावांच्या ग्रामपंचायतीच्या सरपंचांना प्रथम या प्रकल्पाची इत्थंभूत माहिती देण्याचे ठरवले आहे.

याच उद्देशाने सरपंच प्रशिक्षण हा सुरुवातीचा टप्पा सुरू आहे. यामध्ये पुढील दोन महिन्यांत ७ हजार २०१ गावांच्या ग्रामपंचायतींच्या ४ हजार ९२६ सरपंचांना प्रकल्प क्षेत्रातील १६ केंद्रांवर प्रशिक्षित करण्याची जबाबदारी शासनाच्या पुणे येथील यशदा या शिखर प्रशिक्षण संस्थेने घेतली आहे.

यासाठी प्रकल्पाने १०० हून अधिक प्रवीण प्रशिक्षकांना प्रशिक्षित केले आहे. कृषी विभागाच्या इतिहासात प्रथमच एवढ्या मोठ्या प्रमाणावर सरपंचांना प्रशिक्षित करण्यात येते आहे. या प्रशिक्षण पर्वामध्ये बदलत्या हवामानात गावांना आणि शेतकऱ्यांना सक्षम करण्यासाठी सरपंचांची भूमिका आणि कृती कार्यक्रम यावर भर देण्यात येणार आहे. त्यासाठी विशेष सरपंच प्रशिक्षण पुस्तिका तयार केली आहे.

१६ प्रशिक्षण केंद्रे कंसात जिल्हे

यशदाने प्राधिकृत केलेल्या १६ संस्थांमध्ये प्रशिक्षण दिले जात आहे. त्यात मराठवाडा महसूल प्रशिक्षण प्रबोधिनी, छत्रपती संभाजीनगर (छत्रपती संभाजीनगर), कृषी विज्ञान केंद्र, जालना (जालना, परभणी, हिंगोली), कृषी विज्ञान केंद्र, लातूर (बीड, लातूर, धाराशिव), संस्कृती संवर्धन मंडळ, सगरोळी, (ता. बिलोली, नांदेड), ग्रामसेवक प्रशिक्षण भवन, अमरावती (अमरावती, यवतमाळ जिल्ह्यांतील १२ तालुके), कृषी विज्ञान केंद्र, वाशीम (वाशीम, यवतमाळमधील ४ तालुके), डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठ, अकोला (अकोला), वन प्रशासन विकास व्यवस्थापन प्रबोधिनी, चंद्रपूर (चंद्रपूर), पंचायत राज प्रशिक्षण केंद्र, मूल, जि. चंद्रपूर (गडचिरोली), वनामती, नागपूर (गोंदिया, भंडारा), पंचायतराज प्रशिक्षण केंद्र, नागपूर (नागपूर), श्री गजानन महाराज कृषी व शैक्षणिक संस्था, बुलडाणा (बुलडाणा), ग्रामोपयोगी विज्ञान केंद्र, वर्धा (वर्धा), गांधी रिसर्च फाउंडेशन, जैन इरिगेशन, जळगाव (जळगाव), महाराष्ट्र पर्यावरण प्रशिक्षण व संशोधन संस्था, नाशिक (नाशिक).