Tur Price : सोलापूर बाजारात नवी तूर खातेय भाव

Solapur Tur Market : महाराष्ट्रासह तेलंगणा, कर्नाटकच्या सीमेवर असलेले सोलापूर हे बाजारपेठेचे महत्त्वाचे केंद्र आहे. उत्तर आणि दक्षिण भारताला जोडणारे शहर म्हणूनही सोलापूरची ओळख आहे. दळण-वळणाची सुविधा अत्यंत उत्तम आणि सोईच्या आहेत. त्यामुळेच सोलापूर बाजार समिती नावारूपाला आली आहे. राज्यात तिसऱ्या क्रमांकावर असलेल्या सोलापूर बाजार समितीची वार्षिक उलाढाल सुमारे एक हजार कोटी रुपयांवर आहे.

कांदा, भाजीपाल्यासह भुसार धान्यात तूर, सोयाबीन, ज्वारी, गहू या प्रमुख धान्यांचे व्यवहार मोठ्या प्रमाणात होतात. तर फळांमध्ये द्राक्ष, डाळिंबाचे व्यवहार होतात. पण मुख्यतः कांदा, डाळिंब, तूर, सोयाबीनमध्ये सोलापूर बाजार समितीची आघाडी आहे. उघड लिलाव आणि रोख पट्टी ही सोलापूर बाजार समितीचे वैशिष्ट्ये आहेत. त्यामुळेच आंध्र प्रदेश, तेलंगणा, कर्नाटक या राज्यांतील शेतकरीही आवर्जून सोलापूर बाजार समितीला पसंती देतात.

तुरीचा पेरा एक लाख हेक्टरपर्यंत

सोलापूर जिल्ह्यात खरिपात मोठ्या प्रमाणात तूर उत्पादन घेतले जाते. जिल्ह्यातील बार्शी, करमाळा, अक्कलकोट, उत्तर सोलापूर, दक्षिण सोलापूर, माढा या तालुक्यांत प्रामुख्याने तुरीचे उत्पादन होते. मागील वर्षी पाऊसमान आणि वातावरणामुळे तुरीचे क्षेत्र घटले होते. पण यंदा तुरीच्या क्षेत्रात मोठी वाढ झाली आहे.

यंदा जवळपास एक लाख हेक्टरवर तूर क्षेत्र पोहोचले आहे. सुमारे ९९ हजार १७ हेक्टरवर तुरीची पेरणी झाली आहे. गेल्या पंधरवड्यापासून काही भागांत तुरीची काढणी सुरू झाली आहे. यंदा पाऊसमान चांगले झाल्याने आणि वातावरणही पोषक राहिल्याने एकरी उत्पादनातही चांगली वाढ मिळते आहे.

खडका, पिंकूला पसंती

जिल्ह्यात अक्कलकोट, करमाळा, बार्शी हे तीन तालुके तूर उत्पादनात आघाडीवर आहेत. या तालुक्यांची तूर पिकाबाबत काही वैशिष्ट्ये आहेत. खडका या पांढऱ्या रंगाच्या तुरीची बार्शी आणि उत्तर सोलापूर भागात लागवड होते. तर अक्कलकोट आणि दक्षिण सोलापूर पिंकू, गूळओळी या लाल रंगाच्या तुरीची लागवड केली जाते.

बार्शीमधील काही भागांत खडका आणि काही भागांत बीडीएन-७११, बीडीएन-२०१३-४१ (गोदावरी) या सुधारित वाणांची लागवड होते. मात्र सर्वाधिक सुधारित वाणांची लागवड होते. खडका, गूळओळी हे लाल तूर वाण तुलनेने चवीला चांगले असून, पाच ते साडेपाच महिन्यांत लवकर येतात. त्यामुळे तुरीनंतर पुढे दुसरे पीक घेता येते. गावरान तुरीचे एकरी ३ ते ४ क्विंटल, तर सुधारित वाणांपासून ७ ते १२ क्विंटल उत्पादन मिळते.

आवक वाढतेय, दरांत चढ-उतार

मागील पंधरवड्यापासून सोलापूर बाजार समितीत नव्या तुरीची आवक वाढते आहे. त्यामुळे दरांत किंचित चढ-उतार होत आहे. पण सध्यातरी दर बऱ्यापैकी राहिले आहेत. २ ते ७ डिसेंबर दरम्यान १४५ क्विंटलपर्यंत तुरीची आवक झाली. प्रति क्विंटलला किमान ७५०० रुपये, सरासरी ९२०० रुपये, तर सर्वाधिक दर ९६०० रुपये इतका दर राहिला. त्यानंतर ९ डिसेंबर ते १४ डिसेंबर या कालावधीत आवक तब्बल पाचपट वाढून १०३२ क्विंटलपर्यंत झाली.

तरीही दर प्रति क्विंटलला किमान ७८०० रुपये, सरासरी ९२५० रुपये आणि सर्वाधिक ९६०० रुपयांवर स्थिरावले. तर मागील आठवड्यात १६ ते २१ डिसेंबर या कालावधीत पुन्हा आवक वाढली. सुमारे १६३६ क्विंटलपर्यंत आवक झाली. त्यामुळे दरात किंचित चढ-उतार राहिला, मात्र दर काहीसे स्थिरच राहिले. या सप्ताहात प्रति क्विंटलला किमान ६५०० रुपये, सरासरी ८३५० रुपये आणि सर्वाधिक ९२०० रुपये असा दर मिळाला.

उघड लिलाव, रोखपट्टी

सोलापूर बाजार समितीत तुरीचे ४५ ते ५० आडत व्यापारी, तर २० ते २५ खरेदीदार आहेत. साधारणपणे नोव्हेंबर ते फेब्रुवारीपर्यंत तुरीच्या हंगामाचा कालावधी असतो. या दरम्यान रोजच्या रोज लिलाव होतात. एरव्ही २० ते २५ क्विंटल तुरीची आवक होते. पण या हंगामात दररोज १०० ते २०० क्विंटलपर्यंत आवक होते आहे. मुख्यतः उघड लिलाव आणि रोखपट्टीमुळे शेतकरी सोलापूर बाजार समितीत तूर विक्री करतात. त्यामुळे स्थानिक भागासह बाहेरील शेतकरी तूर विक्रीसाठी येथे येतात.