वनस्पतीच्या ताण स्थितीतील संदेश यंत्रणा उलगडली

वनस्पतीतील ताणाच्या स्थितीमध्ये कार्यरत होणाऱ्या हरितद्रव्य ते केंद्रक या दरम्यान असलेल्या जनुकीय संदेश यंत्रणेविषयी नेमकेपणाने माहिती उपलब्ध करण्यात साल्क प्रयोगशाळेतील संशोधकांना यश आले आहे. या संशोधनामुळे बदलत्या वातावरणामध्ये तग धरणाऱ्या नव्या जातींचा विकास करणे शक्य होणार आहे. हे संशोधन प्रोसिडिंग्ज ऑफ दी नॅशनल अॅकेडमी ऑफ सायन्सेसमध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे. तीन अंशांनी तापमान वाढले तर जग नेमके कसे दिसेल? वनस्पतींच्या हरितद्रव्यापासून केंद्रकापर्यंत सर्वत्र ताणांचे संदेश पोचवले जातील, या परिस्थितीला सामोरे जाण्यासाठी जनुकीय पातळीवर नियंत्रणाचे उपाय सुरू झालेले असतील. अशा वेळी कार्यरत होणारे विशेषतः हरितद्रव्यापासून केंद्रकापर्यंत संदेश पोचवणारे जनुक GUN१ साल्क संस्थेतील संशोधकांना आढळले आहे. अशा इजा झालेल्या हरितद्रव्याच्या स्थितीमध्ये प्रथिनांची निर्मिती कशा प्रकारे होणार, यासाठीही ते जनुक महत्त्वाचे ठरते. एकूण वनस्पती ताणाच्या स्थितीला कशी सामोरे जाणार याविषयीची माहिती या जनुकांमुळे मिळते. साल्क संस्थेतील वनस्पती मूलद्रव्यीय आणि पेशीय जीवशास्त्र प्रयोगशाळेचे संचालक व प्रो. जोआर कोरी यांनी सांगितले, की वातावरण बदलाच्या स्थितीमध्ये आपल्या अन्नसाखळीवर लक्षणीयरीत्या परीणाम होण्याची शक्यता दिसून येते. जेव्हा वनस्पती दुष्काळासारख्या ताणाच्या स्थितीमध्ये असते, त्या वेळी ते कमी उत्पादन देतात. जर पिकांचा दुष्काळाला किंवा ताणाला मिळणारा नेमका प्रतिसाद समजू शकला तरी आपण या स्थितीमध्ये तग धरतील, अधिक उत्पादन देतील अशा पद्धती विकसित करू शकतो.