Cotton Market : कापसाची उलाढाल वाढली; भावातही काहिशी सुधारणा

Pune News : मागच्या काही दिवसांमध्ये कापसाच्या भावात किमान १०० रुपयांची सुधारणा झाली. देशातील बाजार समित्यांमध्ये कापसाची खरेदी विक्री वाढल्याचा आणि जिनिंगची धडधड सुरु होत असल्याचा परिणाम बाजारावर दिसला. यंदा देशातील आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारातील कापसाचा ताळेबंद पाहिला तर सध्याचा भाव यंदाच्या हंगमातील निचांकी ठरण्याची शक्यता असल्याचे अभ्यसकांनीचे म्हणणे आहे.

कापसाच्या भावात मागील आठवडाभरात किमान १०० रुपयांपर्यंत वाढ झाली. किमान भाव २०० रुपयांनी वाढले. किमान भाव ६ हजार ८०० रुपयांवरून आता ७ हजारांवर पोचले. तर कमाल भाव ७ हजार ५०० रुपयांवर आहेत. सरासरी भावपातळी ७ हजार ते ७ हजार ४०० रुपयांवर होता. ही परिस्थिती आपल्या राज्यात म्हणजेच महाराष्ट्रात होती. कमाल भावाचा विचार करता कर्नाटक आणि गुजरातमध्ये कापसाचा कमाल भाव ७ हजार ६०० रुपयांवर होत.

सरकी ढेप म्हणजेच पेंड आणि सरकीतेल याचे भाव दबावात असल्याने सरकीचा भावही दबावात दिसतो. सरकीचा सरासरी भाव वेगवेगळ्या राज्यांमध्ये २ हजार ८०० ते ३ हजार २०० रुपयांच्या दरम्यान आहे. पण सरकी पेंडेला पुढील काळात काही कारणांमुळे उठाव मिळू शकतो. पण सरकी तेलाचे भाव देशातील खाद्यतेलाच्या दरावर अवलंबून राहू शकतात. सरकार निवडणुका डोळ्यापुढे ठेऊन खाद्यतेलाचे भाव जास्त वाढू देण्याच्या मानसिकतेत नाही. त्यामुळं सरकी तेलाच्या भावात सध्यातरी मोठी तेजी दिसत नाही.

सीएआय म्हणजेच काॅटन असोसिएशन ऑफ इंडियाने नुकत्याच पार पडलेल्या बैठकीत देशातील कापूस उत्पादनाचा अंदाज एक लाख गाठीने कमी केला. पहिला अंदाज २९५ लाख गाठींचा होता. आता दुसरा अंदाज ९४ लाख गाठींचा दिला. अंदाज कमी करण्यामागे सीएआयने कारण दिले बोंड अळीचे. हरियानात बोंडअळीचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणात असल्याचे सीएआयचे म्हणणे आहे. सीएआयचा हा अंदाज आल्यानंतर देशातील कापूस बाजाराला आधार मिळाला, असेही अभ्यासकांनी सांगितले.

सीएआयाने आपला पहिलाच अंदाज यंदा कमी उत्पादनाचा दिला. तसेच अंदाज देताना खूपच विचार केला जात आहे. कारण मागील काही वर्षांपासून सीएआयच्या अंदाजावरून मोठी टिका होत आली. त्यात मागीलवर्षी तर सीएआयच्या अंदाजावर काही व्यापारी आणि उद्योगांनीही नाराजी व्यक्त केली होती. यामुळे सीएआयचे सदस्य बाजारात येणारा आणि तयार होणाऱ्या कापूस गाठींवर लक्ष ठेऊन आहेत. कारण यापुढे अंदाज देताना तयार होणाऱ्या कापूस गाठींचा विचार केला जाणार आहे.

यंदा उत्पादनात मोठी घट झाल्याने शेतकऱ्यांना चांगल्या भावाची अपेक्षा आहे. बाजारात सुधारणा होण्याचेही संकेत आहेत. पण आपल्या मालाला चांगला भाव मिळावा यासाठी शेतकऱ्यांनी कापूस बाजाराकडे बारीक लक्ष ठेऊन घडणाऱ्या घडोमोडी आणि त्याचा बाजारावर होणारा परिणाम याचा अभ्यासक करणे गरजेचे आहे, असे आवाहनही जाणकारांनी केले.

सर्वच राज्यांमध्ये उत्पादनघट

सीएआयने आपल्या अंदाज म्हटले आहे की, उत्तर भारतात म्हणजेच राजस्थान, हरियाना आणि पंजाबमध्ये उत्पादन घटले. तसेच मध्य भारतातही उत्पादन कमी झाले. महाराष्ट्र, गुजरात आणि मध्य प्रदेशचा यात समावेश आहे. तर दक्षिण भारतातील तेलंगणा, आंध्र प्रदेश आणि कर्नाटकात उथ्पादन कमी झाले, तर तमिळनाडूत उत्पादन वाढल्याचा अंदाज सीएआयने व्यक्त केला.

आणखी सुधारणा होण्याचे संकेत

देशातील आणि जागतिक बाजारातील कापूस उत्पादन आणि मागणीची स्थिती पाहता. सध्याचा भाव हा कापसाचा किमान म्हणजेच हंगामातील कमीत कमी भाव ठरण्याची शक्यता आहे. देशातील बाजारात आता कापसाचे व्यवहार वाढत आहेत. जास्तीत जास्त बाजार समित्यांमध्ये लिलाव सुरु होत आहेत.

तर जिनिंगही सुरु होत आहेत. त्यातच देशातील कापूस उत्पादनाचे अंदाज कमी कमी होत आहेत. त्यामुळे कापसाच्या भावात सुधारणा होण्याचा अंदाज आहे. कापसाच्या भावात पुढील महिनाभरात ५०० रुपयांपर्यंत सुधारणा दिसू शकते, असा अंदाज देशातील सध्याची परिस्थिती पाहून जाणकारांनी व्यक्त केला.