Oil Price : तेलाचे दर वाढले, सोयाबीनचे घटले

Amravati News : सोयाबीन तेल वापरणाऱ्या ग्राहकांना तेलाच्या वाढीव दराचा सामना करावा लागत आहे. खाद्यतेलाच्या आयात शुल्कात वाढ केल्यानंतर हे चित्र बाजारात आहे, तर हमीदर मिळत नसताना उत्पादकता वाढीसाठी व त्यावरील खर्च कमी करण्यासाठी केंद्र तसेच राज्य सरकार काहीच उपाययोजना करीत नसल्याचे वास्तव आहे.

सोयाबीनला हमीदर मिळावा, यासाठी केंद्राने खाद्यतेलावरील आयात शुल्कात वाढ केली आहे. कच्चा खाद्यतेलावरील आयात शुल्क ५.५ टक्क्यांवरून २७.५ टक्के आणि शुद्ध खाद्यतेलावरील आयात शुल्क १३.७५ टक्क्यांवरून ३५.७५ टक्के केले आहे. आयात शुल्कवाढीनंतर खाद्यतेल कंपन्यांनी तातडीने दरवाढ केल्याने किरकोळ बाजारात खाद्यतेलाच्या किमती वाढल्या.

विद्यमान स्थितीत सोयाबीन तेल प्रति लिटर १४५ रुपयांवर आहे. खाद्यतेलाची आयात व पुरवठा सुरळीत असतानाही दरवाढ सहन करण्याची वेळ आली आहे. भविष्यात दर कमी होण्याची शक्यता कमी असल्याचे खाद्यतेल व्यापारी जगदीश साहू यांनी म्हटले आहे.

देशातील तेलबिया उत्पादक शेतकऱ्यांना याचा फायदा होईल, असा अंदाज होता. तो आयात शुल्कवाढीनंतर फोल ठरला. याउलट खाद्यतेल कंपन्यांनी तेलाची आयात वाढविली असून त्याचा परिणाम देशी सोयाबीनवर झाला आहे. यंदा देशातील सोयाबीनचे पेरणी क्षेत्र १.२६ लाख हेक्टरने वाढले होते. जागतिक उत्पादनात भारताचा वाटा तीन टक्के आहे. उत्पादकता सर्वांत कमी १० क्विंटल प्रति हेक्टर आहे.

वर्ष २०२३-२४ च्या हंगामात सोयाबीनचे दर हमीदराच्या ४६०० रुपयांच्या खालीच राहिले. यंदा ४८९२ रुपये हमीदर असूनही सरासरी ३९०० रुपये दर मिळत आहे. वर्ष २०२३-२४ च्या हंगामात सोयाबीनचे दर हमीदराच्या ४६०० रुपयांच्या खालीच राहिले. यंदा ४८९२ रुपये हमीदर असूनही सरासरी ३९०० रुपये दर मिळत आहे. शासकीय खरेदी हमीदराने होत असली तरी त्यासाठीच्या अटींमुळे ही खरेदी निर्धारित लक्ष्यांक १४ लाख टनांच्या आसपासही पोहोचू शकली नाही.

बाजारातील चित्र

सोयाबीनचा हमीदर : ४८९२

सोयाबीनचा खुल्या बाजारातील दर : सरासरी ३९०० रुपये

सोयाबीन तेलाचा बाजारातील दर : १४२-१४५ रुपये प्रति किलो