Village Development : संत्रा बागेसह आदर्श शाळेसाठी नाव मिळवलेले बोर्डी गाव

गोपाल हागे

अकोला जिल्ह्यात अकोट तालुक्यातील बोर्डी या पाच हजारांवर लोकसंख्या असलेल्या गावात प्रवेश करता क्षणीच संपन्नतेची जाणीव होते. टुमदार इमारती, गल्लोगल्ली दुचाकी, चारचाकी वाहने पाहण्यास मिळतात. शेतशिवारात सिंचनाची सोय असल्याने बहुतांश शेतकऱ्यांचा फळबागांकडे असलेला कल लक्षात येतो.

दोन दशकांपेक्षा अधिक काळापासून गावातील शेतकऱ्यांनी संत्रा पीकपद्धती जोपासली असून, शेतकरी या पिकात तज्ज्ञ झाले आहेत. पावणेदोनशे हेक्टरपेक्षा त्याचे जास्त क्षेत्र गाव परिसरात असावे. गेल्या काही वर्षांत अनेक नैसर्गिक आपत्ती आल्या. मात्र शेतकऱ्यांनी जिद्दीने प्रयोगशीलता जोपासली. व्यापारी सौदे करण्यासाठी थेट बांधावर येतात. त्यातून दरवर्षी मोठी उलाढाल होते. संत्र्यासह सफेद मुसळीचीही शेती दिसून येते.

मंदिराची प्राचीन परंपरा

बोर्डी गावात प्राचीन नागास्वामी महाराज मंदिर आहे. त्यास ‘ब’ वर्ग तीर्थक्षेत्राचा दर्जा मिळाला आहे. दरवर्षी श्रावणात तिसऱ्या सोमवारी धारगड यात्रेला विदर्भातून हजारो भाविकांची मांदियाळी होते. शेकडो वर्षांची रथ मिरवणुकीची परंपरा येथे आहे. माघ शुद्ध सप्तमीला गजानन महाराज प्रकटदिन, गाडगे महाराज व राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज पुण्यतिथी, संत नागास्वामी महाराज बर्शी कार्यक्रम आदी कार्यक्रम नित्यनेमाने साजरे होतात.

गावातील नियोजित कामे

सांडपाणी घनकचरा व्यवस्थापन

मुख्य रस्त्याचे काँक्रिटीकरण

अंतर्गत पेव्हबर ब्लॉक्स.

दफनभूमी, दलित वस्ती विकास.

१५ किलोमीटर पांदण रस्ते.

शैक्षणिक सुविधा

आज अनेक ठिकाणी जिल्हा परिषद शाळांच्या इमारतीची दुरवस्था झालेली दिसून येते. मात्र बोर्डी येथे उभारलेली जिल्हा परिषदेची वरिष्ठ प्राथमिक मराठी शाळा आदर्शवत आहे. गावकऱ्यांचा लोकसहभाग, लोकप्रतिनिधी, अधिकाऱ्यांचे सहकार्य व शिक्षकांचा पाठपुरावा यातून ती उभी राहिली. शाळेच्या जुन्या इमारतीचे नूतनीकरण करून आठ नव्या वर्गखोल्या बांधल्या. शाळेला महाराष्ट्र आंतरराष्ट्रीय शिक्षण मंडळाची (MIEB.) संलग्नता प्राप्त झाली. पहिली ते १० वीपर्यंत शिक्षणाची सोय आहे. यात अंगणवाडी, ‘कॉन्व्हेंट’, पहिली ते सातवीपर्यंत जिल्हा परिषद केंद्रीय मराठी शाळा आहे.

आठवी ते दहावीपर्यंत श्री गुरुदेव विद्या मंदिरात शिक्षणाची सोय आहे. हे विद्यालय म्हणजे गुरुकुंज आश्रम मोझरी येथील राष्ट्रसंत श्री तुकडोजी महाराज संस्थेची शाखा आहे. येथील शिक्षक व विद्यार्थी भगवी टोपी घालून शाळेत येतात. ग्रामपंचायतीच्या पुढाकारातून पेव्हर ब्लॉक्स बसविले. मुख्याध्यापकांच्या पुढाकारातून स्वच्छतागृहांची दुरुस्ती झाली. लोकवर्गणीतून तारेचे कुंपण परिसराला झाले. शाळा हळूहळू सजली. सुंदर प्रवेशद्वार व प्रशस्त ‘पेन्सिल गेट’ झाले. इमारतीतील व्हरांडा व अन्य ठिकाणी बोलकी (Interactive) चित्रे रंगविण्यात आली. त्यात ‘स्टोरी बोर्ड’,

गणितीय सूत्रे, प्रतिके, पायऱ्यांवर सुभाषिते व परिपाठ फलक तयार करण्यात आले. ‘मिस्टेरियस वॉल’, ‘एज्युकेशन पार्क’ आदी संकल्पनांना आकार देण्यात आला. प्रत्येक वर्गखोलीत साहित्य कोपरे व ‘मोटिव्हेशनल बोर्ड’ आहे. सर्व वर्गखोल्या डिजिटल आहेत. जिल्हा परिषदेमार्फत सीसीटीव्ही कॅमेरे बसविले आहेत. जिल्हा परिषद मुख्य कार्यकारी अधिकारी, प्राथमिक व माध्यमिक शिक्षणाधिकाऱ्यांनी भेट देत कौतुक केले आहे.