कार्बन डाय ऑक्साईड (CO२) आणि मिथेन (CH४) यांच्यापासून सरळ द्रवरूप इंधन किंवा रसायने मिळविण्याची प्लाझ्मा तंत्रज्ञानावर आधारित नवी पद्धती लिव्हरपूल विद्यापीठातील संशोधकांनी विकसित केली आहे. यामुळे या प्रक्रियेदरम्यान उत्सर्जित होणाऱ्या हरितगृह वायूंच्या प्रमाणामध्ये घट होण्यास मदत मिळेल, असा दावा केला जात आहे. हे संशोधन ‘जर्नल अँगेवाड्टे केमी’ या रसायनशास्त्राशी संबंधित संशोधनपत्रिकेमध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे.

मिथेन वायूपेक्षा द्रवरुप इंधनाची अधिक स्थिरता मिळते. त्याच प्रमाणे वाहतुकीचा खर्च अत्यंत कमी होतो. यामुळे द्रवरुप इंधनाच्या निर्मितीला प्राधान्य दिले जाते. मात्र, मिथेन आणि कार्बन डायऑक्साईड हे दोन्ही वायू उदासीन असल्याने त्यावर प्रक्रिया करताना प्रचंड ऊर्जा वापरावी लागते. सध्या जगभरामध्ये मिथेनपासून द्रवरुप इंधनाच्या निर्मितीसाठी १५० अब्ज घनमीटर नैसर्गिक वायूंचा वापर केला जातो. त्यातून ३५० दशलक्ष टन कार्बन डायऑक्साईड वायू बाहेर वातावरणामध्ये फेकला जातो. यामध्ये नव्या प्रक्रियेमध्ये घट करणे शक्य होणार आहे. कर्बवायू आणि मिथेन वायू ही दोन स्थिर आणि उदासीन घटकांचे रूपांतर द्रवरूप इंधनामध्ये करण्याची प्रक्रिया ही आव्हानात्मक मानली जाते. त्यासाठी उच्च तापमान व अधिक ऊर्जा वापरणाऱ्या प्रक्रियेऐवजी उत्प्रेरकाचा वापर करण्यात आला असून, या प्रक्रियेद्वारे अॅसेटिक अॅसिड, मिथेनॉल, इथेनॉल आणि फॉर्मेलडिहाईड या सारख्या रसायनांची निर्मितीही शक्य होऊ शकेल.

वैशिष्ट्ये

प्लाझ्मा तंत्रज्ञान काय आहे?