गेल्या दशकामध्ये कॅव्हेन्डिश केळी पिकामध्ये पनामा आणि काळा सिगाटोका या रोगांचा धोका वाढत आहे. या रोगासाठी प्रतिकारक जातींच्या विकासासाठी फारसे संशोधन झालेले नाही. त्याचा फटका शेतकऱ्यांना बसत असल्याचे वॅगेनिंगन विद्यापीठ आणि संशोधन येएथील प्रो. गेर्ट केमा यांनी सांगितले. एकाच जातीला चिकटून राहणे धोक्याचे कॅव्हेंडिश केळी पनामा रोगासाठी त्यातही ट्रॉपिकल रेस ४ या प्रजातीसाठी अतिसंवेदनशील ठरत आहेत. वॅगेनिंगनमध्ये झालेल्या संशोधनामध्ये टीआर४ चा प्रादुर्भाव झाल्यानंतर एका दिवसात ओळखण्याची नवी पद्धत विकसित केली आहे. पूर्वी त्यासाठी सुमारे तीन महिने लागत असते. या संशोधनानंतर आग्नेय आशियाचा भाग सोडून प्रथम जॉर्डन आणि मोझांबिक येथेही मोल्ड रोगाचा प्रादुर्भाव दिसून आला होता. दक्षिण अमेरिकेमध्येही या रोगांचे पूर्ण उच्चाटन झाल्याचे दिसून येत नाही. त्याच प्रमाणे भारत, ओमान, लेबॅनन आणि पाकिस्तान या देशांमध्ये रोगाचा प्रादुर्भाव दिसून येत आहे.

जीएम साठी अद्यापही अडचणी गेल्या नोव्हेंबर मध्ये ऑस्ट्रेलिया येथील संशोधकांनी टीआर४ प्रतिकारकतेचा जंगली जातीतील जनूक कॅव्हेंडिश जातीमध्ये मिसळला होता. त्याचे निष्कर्षही चांगले आहेत. हे खरे असले तरी खाद्य पिकांमध्ये जनुकीय सुधारीत जातींसाठी अनेक देशांचे दरवाजे अद्यापही खुले नाहीत. त्यामुळे विक्रीमध्ये अडचणी होण्याचीच अधिक शक्यता गेर्ट व्यक्त करतात. विक्रीवरही परिणामाची शक्यता केळी विक्री व्यवसायामध्येही मोठे बदल घडत आहे. कॅव्हेंडिश केळींना स्थानिक पातळीवर प्रति केळी ६५ सेंट असा दर असून, स्टारबक्स येथे एक डॉलर मिळतो. मात्र, युरोपियन सुपरमार्केटमध्ये प्रति किलो केळीला केवळ १ युरो मिळतो. रोगाचा प्रसार प्रति वर्ष ४० ते ५० पट वेगाने होत असताना, त्याचा मोठा ताण केळी व्यवसायावर येत असल्याचे गेर्ट यांनी सांगितले.