कुक्कुटपालन व्यवसाय यशस्वी होण्यासाठी आपल्याला कोंबड्याना (poultry disease) होणारे प्रमुख रोग, त्यांची लक्षणे आणि त्यावरील प्रतिबंधात्मक उपायांची माहिती असणे गरजेचं आहे. कोंबड्यांची रोगप्रतिकारशक्ती कमी असल्यास त्यांना रोगाची बाधा लवकर होते. रोगजंतू आणि रोगजंतुच्या प्रसारास अनुकूल परिस्थिती कुठल्याही रोगास कारणीभूत असते.

कोंबड्यांमध्ये मॅरेक्स (marek's) नावाच्या रोगांचा प्रादुर्भाव दिसून येतो. मॅरेक्स हा रोग विषाणूंमुळे होतो. या रोगामध्ये कोंबड्यांचे पाय लुळे पडतात. कोंबड्यांचे खाद्य खाण्याचे प्रमाण कमी झाल्याने किंबहुना न खाल्ल्याने कोंबड्या मारतात. या रोगाची बाधा सहा ते दहा आठवडे वयाच्या पिल्लांमध्ये दिसून येते. मोठ्या पक्ष्यांमध्ये पाचव्या ते सहाव्या महिन्यात या रोगाची बाधा दिसून येते.

या रोगामध्ये कोंबड्यांचे पाय, पंख, मान लुळी पडते. कोंबड्यांना श्वास घेण्यास त्रास होतो. कोंबड्यांची विष्ठा पातळ पडते. पिसांच्या मुळाशी सूज दिसून येते. या रोगावर उपाय नाही. परंतु प्रतिबंधात्मक उपाय म्हणून पिल्ले एक दिवसाची असताना मॅरेक्स रोगाविरुद्ध कोंबड्यांना लस द्यावी. ०.२० मिली लस त्वचेखाली दिली जाते. ही लस पिल्ले हॅचरीमध्ये असताना दिली जाते. ही लस दिली न गेल्यास कोंबड्यांना या रोगाची बाधा दिसून येते.