Nagpur News : यावर्षी ढगाळ वातावरण व अवकाळी पावसामुळे नागपूरचे कमाल तापमान एकही दिवस ४२ अंश पार गेले नाही. तर विदर्भातील चंद्रपूर येथे ४४ अंशांवर तापमान गेले होते. त्यामुळे यंदाच्या एप्रिलची नोंद दशकातील सर्वात थंड, सौम्य व शीतल महिना म्हणून करण्यात आली आहे. बदलते निसर्गचक्र व ‘ग्लोबल वॉर्मिंग’चा हा दुष्परिणाम असल्याचे हवामान तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.

मे नंतर एप्रिल हा विदर्भातील सर्वात तापदायक महिना गणला जातो. यंदा ‘एल निनो’चा प्रभाव असल्यामुळे हा महिना चांगला तापेल, अशी शक्यता वर्तविण्यात आली होती. मात्र वरुणराजाने नियमितपणे हजेरी लावत ‘एल निनो’लाही प्रभावहीन केले. दोन-चार दिवसांचा अपवाद वगळता जवळपास संपूर्ण महिन्यातच पाऊस व ढगाळ वातावरण राहिले. त्यामुळे दर वर्षीच्या तुलनेत यावर्षीच्या एप्रिलमध्ये उन्हाचे चटके कमी जाणवले.

महिनाभरातील तापमानाच्या आकडेवारीवर नजर टाकल्यास, नागपूरचे कमाल तापमान एकच दिवस (१९ एप्रिलला) ४१.३ अंशांवर गेले होते. तर याच दिवशी अकोल्याचा पारा ४४ अंशांवर गेला होता. वाशीम व चंद्रपूर येथेही महिन्यातील सर्वाधिक ४३.६ अंश सेल्सिअस तापमानाची नोंद झाली होती. उर्वरित दिवस तापमान ३५ ते ४२ च्या दरम्यान राहिले. त्यामुळे भर उन्हाळ्यातही वैदर्भियांना ऊन व उकाड्यापासून दिलासा मिळाला.

या विचित्र स्थितीबद्दल चंद्रपूरचे हवामानतज्ज्ञ व पर्यावरण अभ्यासक प्रा. सुरेश चोपणे यांना विचारले असता ते म्हणाले, की विदर्भातील उन्हाची लाट मुख्यत्वे राजस्थानकडून येणाऱ्या उष्ण वाऱ्यांवर अवलंबून असते. कोरडे वातावरण असेल तरच उष्णलाट येऊन तापमानात वाढ होते. दुर्दैवाने या महिन्यात ते चित्र पाहायला मिळाले नाही.

कधी ‘वेस्टर्न डिस्टर्बन्स’ तर कधी ‘सायक्लॉनिक सर्क्युलेशन’मुळे अवकाळी पावसाने विदर्भात अधूनमधून नियमित हजेरी लावून त्यात बाधा आणली. परिणामतः राजस्थानकडून विदर्भाच्या दिशेने फारशा उष्णलाटा आल्या नाहीत. उन्हाची तीव्रता कमी होण्याचे हे मुख्य कारण ठरले. बदलते निसर्गचक्र, ‘ग्लोबल वॉर्मिंग’ व वाढत्या प्रदूषणामुळेदेखील वातावरणावर विपरीत परिणाम होत असल्याचे त्यांचे म्हणणे आहे.

दशकातील शहरनिहाय सर्वाधिक तापमान

शहर तापमान वर्ष

नागपूर ४५.३ २०१९

अमरावती ४६.८ २०१९

वर्धा ४६.० २०१९

यवतमाळ ४५.५ २०१९

गोंदिया ४४.४ २०१८

वाशीम ४४.२ २०१९

अकोला ४७.२ २०१९

बुलडाणा ४४.० २०१९

ब्रम्हपुरी ४६.३ २०१९

चंद्रपूर ४७.२ २०१९

गडचिरोली ४४.१ २०१९