Ahilyanagar News : अहिल्यानगर, नाशिक, पुणे जिल्ह्यांच्या काही भागांतून कोकणात समुद्राकडे वाहून जाणारे पश्‍चिम वाहिन्यांचे पाणी पूर्वेकडे वळविण्याची योजना अनेक वर्षांपासून चर्चिली जात आहे. मात्र आता राज्याचे जलसंपदा खाते अहिल्यानगरला राधाकृष्ण विखे पाटील यांच्याकडे आल्याने ही योजना मार्गी लागणार असल्याची आशा उंचावली आहे. राधाकृष्ण विखे पाटील यांनीही ही योजना पूर्ण करुन शेतकऱ्यांचे स्वप्न पूर्ण करणार असल्याचे सांगितले आहे.

अहिल्यानगर, नाशिक, पुणे जिल्ह्यांच्या पश्‍चिम भागातून पावसाळ्यात २२.९ टीएमसी पाणी समुद्राकडे वाहून जाते. हे पाणी जर पूर्वेकडे वळवले, तर अहिल्यानगरसह मराठवाड्यातील पाणीटंचाई दूर होण्याला मदत होईल, असे स्पष्ट करत माजी खासदार पद्मभूषण बाळासाहेब विखे पाटील यांनी यासाठी पुढाकार घेतला होता.

शिंदे-फडणवीस सरकारने मागील वर्षी काही जलसंपदा प्रकल्पांना मंत्रिमंडळ बैठकीत मान्यता दिली. उत्तर कोकणातील नदीखोऱ्यांतून गोदावरी खोऱ्यात प्रवाही वळण योजनेद्वारे आणि उपसा नदीजोड/वळण योजनांद्वारे पाणी वळविण्याचे काम प्राधान्याने हाती घेण्यात येणार असल्याचे सांगितले होते. यासाठी एकूण साधारण १४ हजार ४० कोटी रुपयांचा निधी लागणार असल्याचे त्या वेळी सांगण्यात आले होते.

उत्तर कोकणातील नार-पार, अंबिका औरंगा, दमणगंगा, वैतरणा व उल्हास नदी उपखोऱ्यात अतिरिक्त पाणी शिल्लक आहे. पश्‍चिम वाहिनी खोऱ्यातील (कोकण) अतिरिक्त पाणी मराठवाड्यात वळवण्यासाठी प्राथमिक अभ्यास करण्यासाठी राज्य सरकारने २०१९ रोजी समिती स्थापन केली होती.

या समितीच्या अहवालानुसार कोकणातील नार-पार, दमणगंगा, वैतरणा, उल्हास नदी खोऱ्यातून गोदावरी खोऱ्यात प्रवाही वळण योजनांद्वारे तसेच उपसा नदीजोड/वळण योजनांद्वारे एकूण ८९.९२ टीएमसी पाणी वळविण्याबाबत आखणी करून त्याबाबत शिफारस केली आहे. त्यानुसार जवळपास ७.४ टीएमसी पाणी प्रवाही वळण योजनांद्वारे तर १५.५ टीएमसी पाणी हे प्रमुख उपसा वळण योजनांद्वारे असे एकूण मिळून २२.९ टीएमसी पाणी वळविण्याचे प्रस्तावित करण्यात आले आहे.

नाशिकमधील झार्लीपाडा वळण योजनेतून पाणी प्रवाही पद्धतीने गोदावरी खोऱ्यातील वाघाड धरणामध्ये व त्यापुढे जायकवाडीत सोडण्यात येण्याची योजना आहे. पार-गोदावरी नदीजोड योजनेअंतर्गत १७ धरणे बांधून या धरणातील पाणी प्रवाही पद्धतीने एकत्रित करून उपसा करून करंजवन धरणाच्या पाणलोट क्षेत्रात येणाऱ्या बोगद्याद्वारे ३.४२ टीएमसी पाणी गोदावरी खोऱ्यात वळविण्याचे प्रस्तावित आहे.