Wheat Crop Production : जगभरात अन्नधान्याच्या तीव्र टंचाईमुळे लाखो लोक उपासमारीच्या आणि कुपोषणाच्या उंबरठ्यावर आले आहेत. विशेषतः आफ्रिका देशातील नागरिकांना मोठा त्रास सहन करावा लागत आहे. येत्या काही महिन्यांत जगासमोर आपत्तीजनक उपासमार आणि मृत्यूचा इशारा संयुक्त राष्ट्राने (United Nations) दिला आहे. अशा परिस्थितीमध्ये व्हीट प्रोडक्ट्स प्रमोशन सोसायटी (WPPS) ने भारताच्या भविष्यातील अन्न गरजा पूर्ण करण्यासाठी गव्हाचे प्राथमिक अन्न पीक म्हणून स्थान देण्याची गरज अधोरेखित केली आहे. 

WPPS असे सुचवते की गव्हाचे उत्पादन आणि वापराला प्राधान्य देणे जागतिक अन्न सुरक्षा आव्हानांना सामोरे जाण्यासाठी आणि भूक निर्मूलनाच्या संयुक्त राष्ट्रांच्या शाश्वत विकास लक्ष्याच्या दिशेने काम करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावू शकते.

भारतातील अन्न सुरक्षेची पूर्तता करण्यासाठी, द व्हीट प्रोडक्ट्स प्रमोशन सोसायटी (WPPS) ने गव्हाला प्राथमिक अन्न पीक म्हणून स्थान देण्याची गरज आहे. या संदर्भात, WPPS ने नुकतेच 2030 पर्यंत भूक दूर करण्यासाठी भारताच्या शाश्वत विकास लक्ष्य (SDG)-2 चा पाठपुरावा करण्यासाठी गहू हे प्रमुख अन्न पीक म्हणून ओळख निर्माण करण्याच्या दृष्टीकोनातून एक दिवसीय चर्चासत्र आयोजित केले होते. या परिसंवादात धोरणकर्ते, उद्योग भागधारक आणि संशोधन संस्थांसाठी महत्त्वपूर्ण शिफारशी करण्यात आल्या. तसेच राज्य शासन पुरस्कृत अन्न कार्यक्रमात गव्हाच्या प्रचाराची शिफारस करण्यात आली.

WPPS ने म्हटले आहे की जागतिक स्तरावर 100% अन्न सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी ते प्राथमिक अन्न पीक म्हणून गहू प्रस्तावित करते. WPPS असे सुचवते की, गव्हाचे उत्पादन आणि वापराला प्राधान्य द्यावे. जागतिक अन्न सुरक्षा आव्हानांना सामोरे जाण्यासाठी आणि भूक निर्मूलनाच्या संयुक्त राष्ट्रांच्या शाश्वत विकास लक्ष्याच्या दिशेने काम करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावू शकते.

गहू हे अत्यंत पौष्टिक धान्य आहे. त्यामध्ये कार्बोहायड्रेट्स, प्रथिने आणि आहारातील फायबर यांसारखे आवश्यक मॅक्रोन्यूट्रिएंट्स प्रदान करते. त्यात संतुलित आहारासाठी आवश्यक असलेली विविध जीवनसत्त्वे आणि खनिजे देखील असतात.

जगभरातील विविध प्रदेशांमध्ये गव्हाची लागवड केली जाते, ज्यामुळे ते अनेक देशांमध्ये सहज उपलब्ध होते. त्याच्यामध्ये विविध हवामानाशी जुळवून घेण्याची क्षमता असल्याने ते जागतिक स्तरावर अन्न सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी योग्य पीक आहे. इतर प्रमुख पिकांच्या तुलनेत गव्हाची उत्पादन क्षमता तुलनेने जास्त आहे. आधुनिक शेती पद्धती आणि सुधारित वाणांसह, शेतकरी त्यांचे गव्हाचे उत्पादन वाढवू शकतात, ज्यामुळे अन्नाची उपलब्धता वाढते.

हवामान बदलाच्या आव्हानात गव्हाच्या काही जातींनी चांगली कामगिरी केली आहे, ज्यामुळे ते हवामान बदलामुळे प्रभावित झालेल्या भागात लागवडीसाठी योग्य आहेत. हवामान-स्मार्ट गव्हाच्या वाणांचा विकास आणि प्रचार केल्याने असुरक्षित भागात अन्न सुरक्षा वाढू शकते, असे WPPS ने सुचवले आहे.