Nashik Grape News : नाशिक जिल्ह्यात पूर्वहंगामी द्राक्ष उत्पादनात कसमादे भागातील सटाणा, देवळा, कळवण व मालेगाव तालुका आघाडीवर होता. मात्र २०१८ नंतर या भागात मोठ्या प्रमाणावर अतिवृष्टी व अवकाळी पावसाचा फटका द्राक्ष उत्पादकांना बसला. परिणामी या भागातील कामकाज पूर्णपणे अस्थिर झाल्याची स्थिती आहे. त्यामुळे एकीकडे लागवडीखालील क्षेत्र कमी झाले. त्यातच जूनपासून सुरू होणारे छाटण्याचे कामकाज जवळपास दीड महिना उशिराने सुरू झाले आहे.

पूर्वहंगामी अर्ली द्राक्ष उत्पादनासाठी कसमादे पट्ट्याची देशभर ओळख आहे. गेल्या चार वर्षांपूर्वी मोठ्या प्रमाणावर पूर्वहंगामी नियोजन करण्यात यायचे. मात्र नैसर्गिक आपत्ती, पाठोपाठ कोरोनाच्या दुसऱ्या लाटेत या भागातील शेतकरी मोठ्या अडचणीत सापडला आहे. मागील वर्षाच्या हंगामात शेतकऱ्यांना लाभ झाला; मात्र गेल्या तीन वर्षांतील तोटा त्यातून अनेक शेतकऱ्यांना भरूनही काढता आलेला नाही. त्यामुळे पुन्हा एकदा अस्थिर हवामानाच्या परिस्थितीत नियोजन करावे की नाही अशा संभ्रमावस्थेत शेतकरी आहेत. मागील तीन वर्षांत अवकाळीच्या तडाख्यात सफेद द्राक्ष वाणांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले होते. त्यामुळे अधिक जोखीम व अधिक दर हे सूत्र घेऊन काम करणारे शेतकरी आता सावध पवित्रा घेऊन कामकाज करू पाहत आहेत. त्यामुळे अतिवृष्टी व अवकाळी पावसात तग धरणाऱ्या व तडे जाण्याची समस्या कमी असलेल्या वाणांचा शोध आता शेतकरी घेत आहे.

शेतकऱ्यांनी स्वीकारला वाण बदल व तंत्रज्ञान

अवकाळी पाऊस व अतिवृष्टीमुळे सफेद द्राक्ष वाणात सातत्याने नुकसान होत असल्याने शेतकऱ्यांनी रंगीत वाणांचा पर्याय स्वीकारला आहे. अतिवृष्टी तग धरणाऱ्या व नुकसान कळेल अशाच वाणांच्या लागवडीकडे काही शेतकऱ्यांची पसंती आहे. तर काही शेतकऱ्यांकडे सफेद वाण असल्याने त्यांनी पदरमोड करून क्रॉप कव्हर सारखे महागडे तंत्रज्ञाने स्वीकारले आहे. प्रामुख्याने थॉमसन, क्लोन, तास-ई-गणेश, सोनाका या वाणांना पर्याय देत क्रिमसन, रेडग्लोब, आरा यांसारख्या वाणांचा सध्या पर्याय स्वीकारला जात आहे.