नाशिक : जिल्ह्यात बनावट कीटकनाशके (Fake Pesticide) व बुरशीनाशकांची (Fake Fungicide) विक्री अनधिकृत विक्रेत्यांकडून होत असल्याचे पुन्हा एकदा समोर आले आहे. कृषी विभागाच्या (Department Of Agriculture) जिल्हा भरारी पथकाने छापा टाकत कीडनाशके जप्त केली होती. त्यानंतर नमुने कृषी विभागाच्या कीटकनाशक विश्लेषण प्रयोगशाळेत पाठविण्यात आल्यानंतर ते अप्रमाणित असल्याचे समोर आले आहे. नियमानुसार आवश्यक प्रमाण नसून ते शून्य ते ०.६५ टक्क्यांपर्यंत कमी असल्याचे तपासणीत आढळून आले आहे. त्यामुळे बनावट कीडनाशकांच्या विक्रीसह गुणवत्तेचा गंभीर मुद्दा तपासणीतून उघड झाले आहे.

कीडनाशके तयार करताना तांत्रिक निकषांनुसार त्यातील घटकांचा दर्जा व प्रमाण निश्चित करण्यात आलेले असते. मात्र हैदराबाद येथील एका उत्पादनात अशी गुणवत्ता नसल्याने शेतकऱ्यांची मोठी फसवणूक होत आहे. मागील महिन्यात कृषी उपसंचालक कैलास शिरसाठ, जिल्हा गुणवत्ता निरीक्षक अभिजित घुमरे व मोहीम अधिकारी अभिजित जमधडे यांनी छापा टाकत साठा जप्त केला. त्यांनतर ओझर पोलिस ठाण्यात याबाबत गुन्हा दाखल केला होता.

निकृष्ट दर्जाच्या व बनावट कीडनाशकांचा वापर केल्यास द्राक्ष, डाळिंब किंवा अन्य पिकांवरील किडी व रोगांचे नियंत्रण होत नाही. परिणामी पीक संरक्षण खर्च वाया जातो.त्यामुळे शेतकऱ्यांनी फसवणूक टाळण्यासाठी विनापरवाना विक्री करणाऱ्या व्यक्तींकडून कीटनाशकांची खरेदी करू नये, असे आवाहन जिल्हा अधीक्षक कृषी अधिकारी विवेक सोनवणे यांनी केले आहे.

तपासणीत आढळून आलेले प्रमाण

कीटकनाशकाचे/बुरशीनाशकाचे नाव...नियमानुसार

आवश्यक प्रमाण...तपासणीत आढळलेले प्रमाण(प्रमाण टक्के)

इमामेक्टीन बेंझोएट ५ टक्के डब्लू जी... ५...०.६५

थायामेथोक्झाम २५ टक्के डब्लू पी...२५...०.१०

फोसेलल ८० टक्के डब्लूपी...८०...०.२५

डायमेथोमॉर्फ ५० टक्के डब्लूपी...५०...०

डायफेनोकोनॅझोल २५ टक्के इसी...२५...०

मेटॅलाक्झिल ३५ टक्के डब्लूपी...३५...०

कासुगामायसीन अधिक कॉपर ऑक्झीक्लोराईड ४५ डब्लूपी...४५...०

सायमोक्झॅनील अधिक मॅंन्कोझेब डब्लूपी...६४...०

कीडनाशके खरेदी करताना ही घ्यावी काळजी

- विनापरवाना, बेकायदेशीर विक्री करणाऱ्या व्यक्तींकडून खरेदी करू नये.

- कीटकनाशकांच्या बाटलीवर कीटकनाशकाचे तांत्रिक नाव, सीआयबीआरसी नोंदणी क्रमांक(CIR No), कीडनाशक उत्पादन परवाना क्रमांक छापला असल्याची खात्री करूनच खरेदी करावी.

- बाटलीवर उत्पादकाचे नाव व पत्ता, बॅच क्र, उत्पादन व वापराची अंतिम तारीख मुदत पाहावी.

- गुणवत्ता व दर्जाची हमी देणाऱ्या अधिकृत विक्रेत्याकडूनच निविष्ठा खरेदी करावी.

- विक्रेत्याकडून पक्की पावती घ्यावी.

- खरेदी केलेल्या कीडनाशकाचे वेष्टण जपून ठेवावे.

द्राक्ष बागायतदार संघाच्या चर्चासत्रात मुद्दा चर्चेत

जिल्ह्यात छापा टाकल्यानंतर ज्यावेळी कारवाई होते. त्यावेळी अनेकदा विक्रेते व कंपन्यांचा उल्लेख केला जात नाही. त्यामुळे कोणत्या कंपन्या व विक्रेते अशा पद्धतीने चुकीचे काम करतात ती माहिती शेतकऱ्यांना उपलब्ध होत नाही ,त्यामुळे अशा विक्रेते व कंपन्यांची नावे जाहीर करावी, अशी मागणी द्राक्ष बागायतदार संघाच्या पदाधिकाऱ्यांनी कृषी विभागाकडे केली आहे.