Turmeric Disease : हळदीला रोग-किडींनी ग्रासले

Farmer Issue : यंदा सलग दीड ते दोन महिने पाऊस, पावसाचे वातावरण राहिल्याचा फटका हळदीच्या पिकाला बसला आहे. त्याचे दुष्परिणाम आता समोर आले असून, हळद उत्पादक शेतकरी धास्तावले आहेत.
Turmeric Disease
Turmeric DiseaseAgrowon
Published on
Updated on

Akola News : यंदा सलग दीड ते दोन महिने पाऊस, पावसाचे वातावरण राहिल्याचा फटका हळदीच्या पिकाला बसला आहे. त्याचे दुष्परिणाम आता समोर आले असून, हळद उत्पादक शेतकरी धास्तावले आहेत. काही ठिकाणी मूळकुज, कंदसड व कंदमाशीचा प्रकोप झाला असून, यामुळे विदर्भ, मराठवाड्यातील हळद उत्पादन पट्ट्यात २० ते ५० टक्क्यांपर्यंत उत्पादनात घट होईल, असे जाणकार हळद उत्पादक शेतकरी सांगत आहेत.

खरीप हंगामात राज्यात हळदीचे लागवड क्षेत्र दरवर्षी वाढते आहे. पश्‍चिम विदर्भात वाशीम जिल्हा या पिकात अग्रेसर आहे. तेथे सुमारे ४ ते ५ हजार हेक्टरपर्यंत लागवड पोचलेली आहे. या जिल्ह्यात हळदीची उत्पादकताही चांगली आहे. यंदा जूनमध्ये हळदीची लागवड झाल्यानंतर उगवण चांगली झाली होती. सुरुवातीला खतमात्रा, आंतरमशागतीचे काम झाले. मात्र नंतरच्या काळात सुमारे दीड ते दोन महिने पाऊस, पावसाचे वातावरण होते. पिकाला पुरेसा सूर्यप्रकाशही मिळू शकला नाही. पिकाला वाफसा न मिळाल्याने मुळांची वाढ झाली नाही. जी वाढली त्यावर बुरशीचा प्रादुर्भाव झाला. ही बाब लक्षात आली तेव्हा नुकसानीचे प्रमाण ५० टक्क्यांवर पोहोचले होते.

Turmeric Disease
Turmeric Disease : रिसोड तालुक्यात हळदीवर कंदकुज, करपा रोग

मागील १५ ते २० वर्षांत पहिल्यांत अशा प्रकारे सलग पाऊस झाला. पावसामुळे पिकात या काळात कुठलीही आंतरमशागत होऊ शकली नाही. पिकाच्या मुळांना हवा मिळाली नाही. परिणामी, जमिनीच्या वरच्या भागात वाढ झाली पण जमिनीत कंदाचे नुकसान होत गेले. काही ठिकाणी मूळकुज तर काही ठिकाणी कंदसड, कंदमाशीचा प्रादुर्भाव झाला आहे.

उत्पादकता घटणार

वाशीम जिल्ह्यात अनेक शेतकरी हळदीचे एकरी २५ ते ४० क्विंटलदरम्यान (वाळविलेले) उत्पादन सर्रास घेत असतात. यंदा या प्रादुर्भावाचा मोठा फटका बसणार आहे. बऱ्याच प्लॉटमध्ये ५० टक्क्यांपर्यंत नुकसान होऊ शकते. पिकासाठी उत्पादन खर्च आधीच वाढलेला आहे. त्यात आता उत्पादकता घटली तर नुकसान सहन करावे लागणार असल्याने हळद उत्पादक आता चिंतातुर झाले आहेत. वरील प्रादुर्भावावर आता उपाययोजना करून फारसा फरक पडण्यासारखी स्थिती नाही, असेही शेतकरी सांगत आहेत.

Turmeric Disease
Turmeric Disease : हळदीवरील कंदकुज, पानांवरील ठिपक्यांचे नियंत्रण
यंदा पावसाळ्यात सलग पाऊस सुरू राहिल्यामुळे मूळकुज, कंदसड, कंदमाशी आदी समस्या हळदीच्या विविध शेतांत दिसत आहेत. दरवर्षी हा प्रकार कमीअधिक प्रमाणात जाणवत होता. परंतु या वर्षी प्रचंड उद्रेक झालेला दिसत आहे. आमच्या शिरपूर जैन (ता. मालेगाव) परिसरात सुद्धा बऱ्याच प्रमाणात या वर्षी हा प्रकार दिसून येता आहे.
डॉ. गजानन ढवळे, हळद उत्पादक, शिरपूर जैन, जि. वाशीम
कंदमाशीच्या प्रादुर्भावामुळे पिथियम, फ्युजारियम, रायझोक्टोनिया, स्क्लेरोशियम, फायटोप्थोरा आदी जमिनीत आढळणाऱ्या हानिकारक बुरशीचा हळद व आले पिकाच्या कंदात शिरकाव होऊ शकतो. शिरकाव झाल्यानंतर अशा कंदांना सड लागते. रासायनिक पद्धतीने उपाय करण्यासाठी कृषी विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांचा सल्ला घ्यावा. प्रतिबंधात्मक नियंत्रणासाठी जुलै ते ऑक्टोबरदरम्यान हळद व आले पिकातील अतिरिक्त पाण्याचा निचरा लवकर होण्यासाठी शेतात चर काढावेत. हळद पिकाचे उघडे पडलेले कंद मातीने झाकून घ्यावे म्हणजे कंदमाशीसाठी प्रतिबंध होईल. हळद लागवडीनंतर साधारणतः दोन ते अडीच महिन्यांनी दुसऱ्या खुरपणीच्या वेळेस साधारणतः प्रति एकर दोन ते तीन किलो ट्रायकोडर्मा साधारणतः ५० ते १०० किलो चांगल्या कुजलेल्या शेणखतात मिश्रण करून जमिनीत ओल असताना हळदीच्या पिकामध्ये जमिनीत वापरावे. किंवा खुरप्याच्या साह्याने जमिनीत मिश्रण करून लगेच हलकेसे पाणी द्यावे.
प्रा. डॉ. विजय काळे, फलोत्पादन विभाग, पंदेकृवि

ॲग्रोवनचे सदस्य व्हा

शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.

Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

Related Stories

No stories found.
Agrowon - Agriculture News
agrowon.esakal.com