Rural Development: शोध निबंधांचा सहकारामध्ये समावेशाचा विचार; केंद्र सरकारचा नवा विचार!

Pune News: ‘‘सहकारातून ग्रामीण भारत, शेती आणि शेतकरी समृद्ध करण्यासाठी केंद्रीय सहकार मंत्रालय विविध योजना राबवीत आहे. यामध्ये देशी वाण संवर्धन, जैविक उत्पादनांना प्रोत्साहन आणि निर्यात या तीन घटकांना प्राधान्य दिले जात आहे. याबरोबरच आजच्या आंतरराष्‍ट्रीय सहकार परिषदेमध्ये विविध देशांनी सादर केलेल्या ५० शोध निबंधांचा सहकारामध्ये कसा समावेश केला जाईल, याबाबत विचार केला जात आहे,’’ असे आश्‍वासन केंद्रीय सहकार राज्यमंत्री मुरलीधर मोहोळ यांनी दिले.

वैकुंठ मेहता राष्ट्रीय सहकार प्रशिक्षण संस्थेमध्ये (वॅम्निकॉम) आयोजित तीनदिवसीय आंतरराष्ट्रीय सहकार परिषदेच्या समारोपात शनिवारी (ता.१५) केंद्रीय राज्यमंत्री श्री. मोहोळ बोलत होते. या वेळी व्यासपीठावर नांबिया देशाचे सहकार रेजिस्टार डॉ. ॲबा, ‘एनआयबीएम’चे संचालक प्रा. पठारे, इग्माचे संचालक उमाकांत दास, ‘वॅम्निकॉम’च्या संचालिका हेमा यादव आदी उपस्थित होते.

मंत्री श्री. मोहोळ म्हणाले, की गेल्या ५० वर्षांपासून वॅम्निकॉम सहकार शिक्षणामध्ये बौद्धिक केंद्र म्हणून कार्यरत आहे. या संस्थेमध्ये आंतरराष्ट्रीय परिषद होत असताना, विविध ११ देशांच्या प्रतिनिधींनी विविध शोधनिबंध सादर केले आहेत. हे सहकाराला समृद्ध करणारे ठरतील.

सहकारातून समृद्धी ही पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि केंद्रीय सहकारमंत्री अमित शहा यांचे ध्येय असून, सहकाराचे विश्‍व विद्यालय स्थापन करण्याचा निर्णय केंद्र सरकारने घेतला आहे. याचे विधेयक लोकसभेत आणि राज्यसभेत मंजूर झाल्यानंतर सहकार विश्‍व विद्यालयाची स्थापना केली जाईल. या विश्‍व विद्यालयाला वॅम्निकॉमशी संलग्न केले जाईल.

देशात ८ लाख ५० हजार सहकारी संस्था असून, २९ कोटी नागरिक सहकाराशी संलग्न आहे. सहकारातील सर्वांत लहान आणि थेट शेतकऱ्यांशी संलग्न असलेल्या विकास सोसायटीच्या बळकटीकरणासाठी केंद्र सरकार प्रयत्नशील आहे. विकास सोसायट्यांना व्यावसायिक करण्यासाठी त्यांना पेट्रोल पंप, कृषिसेवा केंद्रांना परवानगी देण्यात आली आहे.

या माध्यमातून ग्रामीण व्यापाराला चालना दिली जात आहे. शेतीमधील उत्पादन वाढत असून, शेतीमाल साठवणुकीतून रास्त दर मिळण्यासाठी विकास सोसायट्यांच्या माध्यमातून गोदामे उभारणीला प्रोत्साहन दिले जात आहे, असेही मंत्री श्री.मोहोळ म्हणाले. या वेळी वॅम्निकॉमच्या संचालिका हेमा यादव यांनी परिषदेचा आढावा सादर केला. विविध आंतरराष्ट्रीय मान्यवरांनी मनोगते व्यक्त केली.

सहकार चळवळीत महिलांचे नेतृत्व उभारणार

महिला या चांगल्या पद्धतीने सहकारी संस्था उभारू आणि चालवू शकतात. यामुळे सहकार चळवळीत महिलांचे नेतृत्व उभे करण्यासाठी केंद्र सरकार प्रयत्नशील असल्याचेही मंत्री मुरलीधर मोहोळ म्हणाले.