Nagpur News: मजुरांद्वारे कापूस वेचणीमुळे उत्पादकता खर्चात वाढ होत असल्याचे निरीक्षण आहे. त्यामुळेच डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठाने कापूस वेचणीसाठी यांत्रिकीकरणाचा पर्याय देण्यासाठी पुढाकार घेतला आहे. यासाठी एका संस्थेशी सामंजस्य करार केला आहे. विद्यापीठाच्या प्रक्षेत्रावर रोबोटच्या माध्यमातून कापूस वेचणीच्या चाचण्या होतील, अशी माहिती कुलगुरू डॉ. शरद गडाख यांनी दिली. .डॉ. गडाख म्हणाले, ‘‘राज्यात सुमारे दर वर्षी ४० ते ४२ लाख हेक्टरवर कापसाची लागवड होते. विदर्भाचा हे क्षेत्र १८ लाख हेक्टर आहे. हंगामात एकाचवेळी कापूस परिपक्व होत असल्याने मजुरांच्या उपलब्धतेचा प्रश्न निर्माण होतो. त्यातूनच कापूस वेचणी कामाचे दर वाढत प्रती किलो १० ते १२ रुपयांवर पोहचतात. यातून उत्पादकता खर्च वाढत वेळही अधिक खर्ची होतो. या पार्श्वभूमीवर एका संस्थेच्या तज्ज्ञांनी विकसित केलेल्या कापूस वेचणी रोबोट तंत्रज्ञानाचा पर्याय कापूस उत्पादकांना उपलब्ध करून देण्यासाठी कृषी विद्यापीठ प्रयत्नशील आहे..Cotton Picking : खानदेशात कापूस वेचणीला मजूर मिळेनात कापसाचा उत्पादन खर्चही निघणे अवघड.याबाबत सामंजस्य करार करण्यात आला असून यंदाच्या हंगामात विद्यापीठाच्या प्रक्षेत्रावर चाचण्या होत आहेत. याची उपयोगिता अभ्यासल्यानंतर हे तंत्रज्ञान शेतकऱ्यांना उपलब्ध करून दिले जाईल. या रोबोटची किंमत सध्या पाच लाख रुपये इतकी असून दहा मजुरांचे काम एकाचवेळी करणे शक्य होते. त्यामुळे उत्पादकता खर्च वाचणार आहे..कृषी विद्यापीठाने विदर्भात बियाणे, बायोमिक्स विक्रीसाठी २७ विक्री केंद्राची उभारणी केली आहे. यास शेतकऱ्यांचा चांगला प्रतिसाद आहे. ‘ब्रिडर सीड’ उत्पादन पूर्वी केवळ ७०० ते ८०० हेक्टरवर असायचे, यंदा ते आता २१०० हेक्टरवर पोहचले आहे. लागवडीसाठी बीबीएफचा वापर केला असल्याने यंदा पाऊस अधिक झाला असतानाही विद्यापीठ प्रक्षेत्रावरील बीजोत्पादनावर कोणताच परिणाम झाला नाही. ४०० एकरांवर फळपिकांची लागवड आहे, या ठिकाणी स्वयंचलित यंत्रणांचा वापर केला जातो. दहा किलोमीटरचा परिसर जीवंत कुंपणाद्वारे संरक्षित आहे..Cotton Picking : कापूस वेचणी होतेय महाग १५ ते १८ रुपये प्रतिकिलो मजुरी.डिजिटल ॲग्रिकल्चरशेतीक्षेत्रात तंत्रज्ञानाचा वापर वाढला आहे. त्यामुळेच विद्यापीठाने डिजिटल ॲग्रिकल्चरला प्रोत्साहन देत शासनाच्या एआय विषयक उपक्रमात नॉलेज पार्टनरची भूमिका बजावण्यासाठी पुढाकार घेतला आहे. त्याअंतर्गत विद्यापीठाच्या १०० एकर प्रक्षेत्रांवर एआय आधारित नियंत्रित शेतीचे प्रयोग होतील. रोबोटिक्सचा वापर तसेच ड्रोनने फवारणी होईल. तंत्रज्ञानातून शेतमालाची प्रतवारी व पॅकिंगमध्ये देखील सुलभता येणार आहे, असे डॉ. गडाख म्हणाले..कृषी विद्यापीठाने एकात्मिक शेती पद्धतीचे मॉडेल विकसित केले आहे. विदर्भातील शेतकऱ्यांचा विचार करता त्यामध्ये विविध पिके, रेशीम शेतीचा समावेश आहे. त्यासोबतच पोल्ट्री, शेळी व इतर शेतीपूरक व्यवसायांची शिफारस केली आहे.डॉ. शरद गडाख, कुलगुरू, डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठ, अकोला..ॲग्रोवनचे सदस्य व्हाशॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.
