POCRA Project : ‘पोकरा’तून साधणार शेती, शेतकरी समृद्धी

Amaravati News : नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी प्रकल्प (पोकरा) २१ जिल्ह्यांत राबविण्यात येत आहे. यामध्ये विदर्भातील ४ हजार २८४ गावांचा समावेश असून आत्महत्याग्रस्त सहा जिल्ह्यांतील २ हजार ४४ गावांचा समावेश करण्यात आला आहे. या योजनेच्या पहिल्या टप्प्यात राज्यातील ५ हजार २८४ गावांमध्ये योजना राबविण्यात आली.

या योजनेतून शेती व शेतकरी समृद्ध करण्याचा प्रयत्न करण्यात येणार आहे. बदलत्या हवामानामुळे शेतीमाल उत्पादनात व शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नात जोखीम वाढली आहे. याचा विचार करून पोकरा योजनेची आखणी करण्यात आली असल्याचे अमरावतीच्या प्रकल्प संचालक अर्चना निस्ताने यांनी सांगितले.

या योजनेसाठी विदर्भातील ४ हजार २८४ गावांची निवड करण्यात आली आहे. राज्यातील २१ जिल्ह्यांतील ६ हजार ९५९ गावांमध्ये योजना राबविण्यात येणार आहे. गावांची निवड करताना पडणारा पाऊस, उत्पादकता, पाण्याची स्थिती, ग्रामस्थांची आर्थिक स्थिती, समस्या या बाबींचे सर्वेक्षण करण्यात आले.

या निकषात कमी ठरलेल्या गावांची या योजनेसाठी निवड करण्यात आल्याचे जिल्हा अधीक्षक कृषी अधिकारी राहुल सातपुते यांनी सांगितले. या सर्व गावांमध्ये सरपंचांच्या अध्यक्षतेखाली ग्राम कृषी विकास समिती स्थापन करण्यात आली.

अकरा सदस्यीय समितीत ग्रामसेवक सदस्य सचिव आहेत. समितीने गावांतील कामांचे सूक्ष्म नियोजन केले आहे. ग्राम कृषी विकास समितीला शेतकऱ्यांच्या मागणीनुसार कामांना मंजुरीचे अधिकार प्रदान करण्यात आले आहेत. त्यामध्ये शेतीविषयक नवे संशोधन, पाण्याचा काटकसरीने वापर, शेतीतील कर्ब नियंत्रण, कार्बन क्रेडिट सुविधा यांचा समावेश करण्यात आला आहे.

योजनेतील महत्त्वपूर्ण बाबी

पोकरा योजनेतील महत्त्वपूर्ण बाबींमध्ये मृद व जलसंधारण व भूजल पुनर्भरण, पाण्याचा कार्यक्षम वापर, जमिनीचे आरोग्य व्यवस्थापन, फळबाग व बांबू लागवड, हवामान अनुकूल तंत्रज्ञान, कृषिपूरक व्यवसाय, काढणीपश्चात व्यवस्थापन, कृषिमूल्य साखळीचे बळकटीकरण, सेंद्रिय व जैविक निविष्ठा तयार करणे, बियाणे व धान्य प्रक्रिया उद्योग युनिट आदींचा समावेश आहे.

जिल्हानिहाय समाविष्ट गावे

आत्महत्याग्रस्त जिल्हे ः अकोला ः १४९, अमरावती ः ४५४, बुलडाणा पश्चिम विदर्भ : ३१०, यवतमाळ ः५५९, वाशीम ः १८९, वर्धा ः ३८३, पूर्व विदर्भ ः भंडारा ः २९१, चंद्रपूर ः ५६१, गडचिरोली ः ५३२, गोंदिया ः २९३, नागपूर ः ५६३