Orange Crop Disease : अमरावतीत संत्रा बागा फायटोप्‍थोरामुळे धोक्यात

Amaravati News : संत्रा बागांना फायटोप्थोरा या रोगाच्या प्रादुर्भावाने मोठ्या प्रमाणात ग्रासले आहे. याचा एकूणच परिणाम उत्पादकतेवर होण्याची शक्यता वर्तविण्यात येत आहे. त्यामुळे आधीच संत्र्याला भाव मिळत नसताना या रोगाने होणाऱ्या संभाव्य नुकसानीमुळे संत्रा उत्पादकांच्या चिंतेत वाढ झाली आहे.

राज्यात सुमारे दीड लाख हेक्टरवर संत्रालागवड क्षेत्र आहे. त्यापैकी सर्वाधिक एक लाख हेक्टर क्षेत्र हे एकट्या अमरावती जिल्ह्यात आहे. २५ हजार हेक्टर उर्वरित महाराष्ट्रात तर २५ हजार हेक्टर नागपूर जिल्ह्यात लागवड आहे. विदर्भाचे मुख्य फळपीक असलेल्या संत्र्यावर आधारित प्रक्रिया उद्योग नाहीत. यंदा आधीच उत्पादन कमी आहे.

अशातच फायटोप्थोरा या रोगाच्या आक्रमणाने संत्रा उत्पादक अडचणीत सापडला आहे. दरवर्षी सरासरी १० लाख टन संत्रा उत्पादन होते. अनेक भागांतील संत्रा, मोसंबीवर फायटोप्थोराचा प्रादुर्भाव जाणवत आहे.

आधीच संत्र्याला भाव नाही, त्यातच मूळकूज, बुडकूज, डिंक्या, पानझड, फळगळ आदींच्या समस्यांमुळे विदर्भातील संत्राबागा धोक्यात आल्या आहेत. अमरावती जिल्ह्यातील विविध भागांत ही समस्या गंभीर झाली आहे. सुमारे ४० टक्के बागा फायटोप्थोराने बाधित झाल्या आहेत.

सुलभा खोडके यांची लक्षवेध

अमरावती जिल्ह्यातील संत्रालागवड क्षेत्रात कृषी विभागामार्फत चौकशी व पंचनामे कधी करणार? असा प्रश्न आमदार सुलभा खोडके यांनी पावसाळी अधिवेशनात उपस्थित केला. कृषी विभागाने अजूनही पंचनामे न केल्याने संत्रा उत्पादक शेतकरी नुकसान भरपाईपासून वंचित आहे. याप्रकरणी शासनाने एक समिती स्थापन करून कृषी विभागाच्या मार्फत चौकशी करण्यात यावी आणि संत्रा उत्पादकांना नुकसानभरपाई द्यावी, अशी मागणी सुलभा खोडके यांनी सभागृहात केली.

काय होते नुकसान

डिंक्या रोगात सुरुवातीला झाडाच्या लहान भेगांमधून डिंक पाझरतो, पावसामुळे डिंकाचा स्त्राव धुतल्या जातो. त्यानंतर झाडाची साल आधी टणक होते व नंतर वाळते. रोगग्रस्त झाडात निरोगी झाडाच्या तुलनेत कमी तंतूमुळे राहतात.

त्यामुळे पोषकतत्त्वांचा पुरवठा मर्यादित होतो व झाडांची पाने पिवळसर पडायला सुरुवात होते. जास्त प्रमाणात संक्रमण झाल्यास झाडाच्या बुडाला सुद्धा ईजा होते व अपुऱ्या अन्नाअभावी संपूर्ण झाडच वाळते. ओलाव्याच्या अभावामुळे अनियमित किंवा कमी अधिक फळधारणा होऊन कालांतराने झाड मरण पावते.