Papaya Farming : खानदेशात पावसानंतर पपई पीक जोमात

Jalgaon News : उष्णतेचा फटका बसलेले पपई पीक पावसानंतर बऱ्यापैकी सुधारले आहे. पिकाची वाढ चांगली झाली आहे. आगाप लागवडीच्या पिकात फुलधारणा सुरू आहे. पपईची लागवड खानदेशात स्थिर आहे. नंदुरबार जिल्हा पपई लागवडीत आघाडीवर आहे. जिल्ह्यात मागील हंगामात सुमारे ४००० हेक्टरवर पपई पीक होते.

नंदुरबारातील एकट्या शहादा तालुक्यात सुमारे तीन हजार हेक्टरवर पपई पिकाची लागवड झाली होती. मागील हंगामात पपईला बऱ्यापैकी दर मिळाला. ऑक्टोबर व नोव्हेंबर २०२३ च्या मध्यापर्यंत दर टिकून होते. नंतर काही दिवस दरात घट झाली. पुन्हा जानेवारीत दरवाढ झाली. सुरुवातीला पपई दर ३२ रुपये प्रति किलोपर्यंत होते.

जशी आवक वाढली तसे पपई दर कोसळले. डिसेंबर, जानेवारी व फेब्रुवारीत पपईला सरासरी नऊ रुपये प्रति किलोचा दर मिळाला. मार्चमध्ये दुसऱ्या आठवड्यात पपई दरात सुधारणा झाली. परंतु मे महिन्यापर्यंत अनेकांनी पीक काढून क्षेत्र रिकामे केले. यातच नंदुरबार, धुळे जिल्ह्यांत रोगराईमुळे पपई पिकाची हानी झाली.

यामुळे पपई लागवड २०२४-२५ मध्ये वाढेल, असे संकेत होते. पपईची लागवड खानदेशात मार्च ते मे या कालावधीत केली जाते. परंतु अनेकांनी अधिक कालावधीच्या रोगप्रतिकारक्षम पपई वाणांची लागवड केली. ही लागवड जानेवारी व फेब्रुवारीत झाली. नंदुरबार जिल्ह्यात मात्र लागवड स्थिर आहे. जिल्ह्यातील लागवड २५ टक्के कमी झाली आहे.

परंतु जळगाव जिल्ह्यातील लागवड २० ते २५ टक्क्यांनी वाढली आहे. जळगाव जिल्ह्यात जळगाव, चोपडा, जामनेर व अन्य भागांत पपई पीक अधिक आहे. जळगाव जिल्ह्यात यंदा सुमारे अडीच हजार हेक्टरवर पपई पीक आहे. धुळ्यातही सुमारे १८०० हेक्टरवर पपई पीक आहे. तर नंदुरबारातील लागवड साडेतीन हजार हेक्टरपर्यंत आहे.

आगाप पिकाला फटका

आगाप पिकाला यंदा अति उष्णतेचा मोठा फटका बसला आहे. मेच्या अखेरीस व जूनच्या सुरुवातीला उष्णता अधिक होती. कमाल तापमान ४५ अंश सेल्सिअस काही भागात होते. याचा फटका एप्रिल व मे मध्ये लागवड केलेल्या व आगाप पिकाला बसला आहे.

काही शेतकऱ्यांचे पपई पीक काढून फेकावे लागले आहे. पिकाचा उष्णतेपासून बचाव करण्यासाठी शेतकऱ्यांनी क्रॉप कव्हर व अन्य उपाययोजना केल्या. त्यासाठी खर्चही अधिक लागला. परंतु उष्णतेमुळे उत्पादकतेला फटका बसणार असून, काही बागांचा काढणी हंगामही लांबणार आहे, अशी माहिती मिळाली.