Paddy Harvesting : यंत्राद्वारे भातकापणीला वेग

Paddy Farming : मजुरीचे वाढलेले दर, महागलेली बियाणे, खते आणि भाताला मिळणारा कमी भाव यामुळे भातशेती करणे जिकिरीचे झाले आहे; मात्र यंदा मोठ्या प्रमाणात शेतकरी यंत्राद्वारे भातरोपांची कापणी करत आहेत.

त्यामुळे पारंपारिक पद्धतीने कापणी करणाऱ्या शेतकऱ्यांना काहीसा दिलासा मिळाला आहे, तसेच भातकापणीसाठी लागणारा वेळ व मजुरांना द्यावा लागणारा मोबदला यांच्याशी तुलना करता अगदी किफायतशीर दर अन् कमी वेळात काम होत आहे. त्यामुळे भातकापणीच्या खर्चात आणि वेळेत बचत होत आहे.

शेतीत आधुनिक यंत्रसामग्रीचा वापर दिवसेंदिवस वाढू लागला आहे. त्यामुळे सुपीक व मोठ्या आकाराच्या शेतजमिनीत कमी मेहनतीत पीक घेणे शक्य होत आहे. असे असले तरी आजही शहापूरच्या ग्रामीण भागांत मशागत, नांगरणी, पेरणी, लावणी, कापणी, झोडणी ही कामे पारंपरिक पद्धतीनेच केली जातात, परंतु अलीकडे नांगर दुर्मिळ झाला आहे, तसेच नांगर व नांगऱ्या यांची भरमसाठ मजुरी वाढली आहे.

मजुरांना जेवण, प्रवासखर्च व ५०० रुपये माणसी याप्रमाणे मोबदला द्यावा लागतो. त्यामुळे शेतकरी हवालदिल झाला आहे; मात्र यावर्षी ग्रामीण भागात कापणी यंत्राने शेतकऱ्यांच्या खर्चात बचत केली आहे.

दिवसभरात भाताचे १०० भारे कापायचे तर ४ ते ५ मजूर घ्यावे लागतात. त्यासाठी दिवसभरात तीन हजारांपर्यंत खर्च येतो, परंतु कापणीयंत्र ताशी १००० रुपये या दराने तासाभरात १०० भाऱ्यांची कापणी करतो. शिवाय कमी वेळात काम पूर्ण होत असल्याने दिवसेंदिवस राबणाऱ्या शेतकऱ्यांचे कष्टही कमी होत आहेत.