Herbal Plant Conservation : औषधी वनस्पतींच्या संवर्धनासाठी पाऊल

Akola News : औषधी वनस्पतींच्या संवर्धन आणि जनजागृतीला चालना देण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलण्यात आले आहे. केंद्रीय आयुष मंत्रालयाच्या राष्ट्रीय औषधी वनस्पती मंडळ आणि ईशवेद-बायोप्लांट्स व्हेंचर यांच्यात धोरणात्मक सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी करण्यात आली.

हा समारंभ सोमवारी (ता. ४) केंद्रीय मंत्री प्रतापराव जाधव यांच्या अध्यक्षतेखाली नवी दिल्लीतील निर्माण भवन येथे पार पडला. या वेळी आयुष मंत्रालयाचे सेक्रेटरी डॉ. वैद्य राजेश कोटेचा, राष्ट्रीय औषधी वनस्पती मंडळाचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी डॉ. महेशकुमार दधिच, ईश्वेद ग्रुपचे संस्थापक डॉ. संजय वायाळ यांची प्रमुख उपस्थिती होती.

या वेळी श्री. जाधव यांनी औषधी वनस्पतींच्या संवर्धनासाठी करण्यात येणाऱ्या प्रयत्नांचे आणि जनजागृती उपक्रमांचे कौतुक केले. भारतीय पारंपरिक वैद्यकीय प्रणालीसाठी औषधी वनस्पती ही आत्मा आहे. त्यामुळे त्यांच्या संवर्धनासाठी आणि शाश्वत पुरवठ्यासाठी विज्ञानाधिष्ठित उपायांची नितांत गरज आहे, असेही ते म्हणाले.

या कराराअंतर्गत टिश्यू कल्चर पद्धतींचा वापर करून दुर्मिळ, लुप्तप्राय आणि धोक्यात असलेल्या औषधी वनस्पतींच्या जनुकीय सामग्रीचे जतन आणि संवर्धन करण्यात येणार आहे. यामुळे आयुष उद्योगासाठी आवश्यक असणाऱ्या वनस्पतींचा शाश्वत पुरवठा शक्य होईल, असे राष्ट्रीय औषधी वनस्पती मंडळाने स्पष्ट केले आहे.

ईशवेद-बायोप्लांट्स व्हेंचर ही संस्था टिश्यू कल्चर, लागवड, देखभाल पद्धतींचा वापर करून औषधी वनस्पतींच्या सेंद्रिय आणि शाश्वत उत्पादनावर भर देणार आहे. या माध्यमातून शेतकरी, वनउत्पादक कंपन्या आणि औषधनिर्मात्या उद्योगांना चांगले मूल्य मिळू शकेल, अशी अपेक्षा आहे.

या सामंजस्य करारामुळे प्रोत्साहन मिळेल

दुर्मिळ औषधी वनस्पतींच्या संवर्धनाचे वैज्ञानिक मार्ग तयार होणार.

आयुष क्षेत्रातील उत्पादनक्षमतेत वाढ.

स्थानिक स्तरावर औषधी वनस्पतींच्या लागवडीला चालना.

शेतकरी आणि लघुउद्योगांना उत्पन्नाचे नवीन स्रोत.

पर्यावरणपूरक आणि जैवविविधतेचे संरक्षण.