7/12 Online : शेतजमिनीच्या सातबारावर कोण-कोणत्या गोष्टींची नोंद असते?

सातबारा उताऱ्यातील गाव नमुना ७ संबंधित शेतकऱ्याकडे किती जमीन आहे याची माहिती नोंदविलेली असते, तर गाव नमुना १२ ही पिकांची नोंदवही असते.गाव नमुना १२ वर शेतकऱ्याने त्याच्याकडे असलेल्या जमिनीवर कोणती पिके घेतली आहेत, याची माहिती दिलेली असते. सातबारा उताऱ्यात गाव नमुना ७ आणि गाव नमुना १२ एकाच पत्रकात असल्यामुळे त्याला सातबारा उतारा म्हटले जाते.  

सातबारा उताऱ्याचा प्रवास

१९१० साली जमीन बंदोबस्त योजना आली. या योजनेत जमिनीची मोजणी करून जमिनीचे अभिलेख तयार करण्यात आले. त्यात प्रत्येक क्षेत्रास एक नंबर दिला गेला, ज्याला सर्व्हे नंबर म्हटले जाते.या योजनेअंतर्गत तयार झालेल्या जमिनीच्या अभिलेखांना ‘कडईपत्रक’ असं म्हणतात. सातबारा येण्यापूर्वी या कडईपत्रकात जमिनीची माहिती दिली जात होती.१९३० साली इंग्रजांनी जमाबंदी केली. जमाबंदी म्हणजे जमिनीवर अधिकृतरीत्या वसूल बसवण्यात आला, आकारणी ठरवण्यात आली. जमिनीची मोजणी होऊन नवीन खातेपुस्तिका तयार झाली. त्यातून १९३० मध्ये सातबारा उताऱ्याचा नवीन नमुना तयार झाला. १९३० मध्ये इंग्रजांनी जमाबंदी केल्यापासून आजतागायत जमाबंदी झालेली नाही.