हरभरा पिकावरील तांबेरा रोगाचे असे करा व्यवस्थापन 

यंदा मराठवाड्यात उशिरापर्यंत थांबलेल्या पावसामुळे रब्बी पेरणी क्षेत्रात मोठी वाढ झाली आहे. परभणी, हिंगोली, नांदेड, जालना, लातूर व औरंगाबाद जिल्ह्यात हरभरा पिकाची पेरणी मोठ्या प्रमाणात झाली असून, सध्या पीक काढणी अवस्थेत आहे. या पिकावर तांबेरा रोगाचा प्रादुर्भाव झाल्याचे चित्र आहे. औरंगाबाद जिल्ह्यातील दहेगाव (ता. वैजापूर) येथील दादासाहेब पाटील कृषी महाविद्यालयाच्या प्रक्षेत्रावरील हरभरा पिकामध्ये तांबेरा या रोगाचा प्रादुर्भाव झाल्याचे आढळले. त्याची पडताळणी वनस्पती विकृतीशास्त्र विभागाच्या प्रयोगशाळेमध्ये सूक्ष्मदर्शिकेद्वारे केल्यानंतर तांबेरा या रोगाचा प्रादुर्भाव निश्चित करण्यात आला. प्रादुर्भावाची कारणे  तांबेरा रोगाचा प्रादुर्भाव होण्यामागे वातावरण बदल हे मुख्य कारण असावे. मराठवाड्यात बहुतांश भागांमध्ये हरभऱ्याची उशिरा पेरणी झालेली असून जानेवारी महिन्यापासून सातत्याने ढगाळ वातावरण राहिला. पिकाला पुरेसा स्वच्छ सूर्यप्रकाश मिळाला नाही. या कारणासोबतच हरभरा पिकाची दाट पेरणी, नत्र खतांचा अधिक वापर, तणांची अधिक वाढ व उशिरा पाणी देणे यामुळेही तांबेरा रोगाचा प्रादुर्भाव होऊ शकतो.  लक्षणे 

व्यवस्थापन 

 : प्रा. किशन रेवाळे, ९७६५९८४६४४ (वनस्पती विकृतीशास्त्र विभाग, दादासाहेब पाटील कृषी महाविद्यालय, दहेगाव, ता. वैजापूर, जि. औरंगाबाद.)