nano selenium in agriculture: सेलेनियम या मूलद्रव्याचा शोध १८१७ साली स्वीडनचे शास्त्रज्ञ जॉन्स बेरझेलिअस यांनी लावला. सल्फरवर संशोधन करत असताना त्यांनी एक काळसर पदार्थ ओळखला, ज्याला पुढे ‘सेलेनियम’ असे नाव देण्यात आले. पूर्वी सेलेनियम मोठ्या कणांच्या स्वरूपात वापरले जात असे. अशा स्वरूपात ते मर्यादित प्रमाणातच वनस्पती आणि मानवासाठी उपयोगी ठरायचे. त्याचा जास्त वापर केला तर वनस्पतींच्या पेशींवर विषारी परिणाम होतो – मुळे वाढत नाहीत, पाने पिवळी पडतात आणि अन्ननिर्मितीचा योग्य वापर होत नाही. त्यामुळे काही काळासाठी शास्त्रज्ञांनी सेलेनियमपासून दूर राहणे पसंत केले आणि त्याला ‘घातक सूक्ष्मतत्त्व’ असेही संबोधले गेले. परंतु योग्य वेळी, योग्य प्रमाणात दिल्यास सेलेनियम पिकांच्या आरोग्यासाठी फायदेशीर ठरते.