Pune News : सरकारने यंदा हमीभावाने सोयाबीनची विक्रमी खरेदी केली आहे. देशात सोयाबीन खरेदी १४ लाख टनांवर पोचली. यापुर्वी सर्वाधिक खरेदी २०१८-१९ मध्ये १९ हजार ४८३ टन झाली होती. यंदा विक्रमी खरेदी झाली तरी एकूण उद्दीष्टाच्या केवळ ४१ टक्केच आहे. मध्य प्रदेशात सर्वाधिक ६ लाख २२ हजार टन, तर महाराष्ट्रात ५ लाख ५० हजार टन खरेदी झाली. आता केवळ महाराष्ट्र आणि राजस्थानमध्येच खरेदी सुरु आहे. 

देशात यंदा नाफेड आणि एनसीसीएफ या दोन्ही संस्थांनी सोयाबीनची हमीभावाने खरेदी केली. या दोन्ही संस्थांनी देशात जवळपास १४ लाख टनांची खरेदी केली. यंदाची खरेदी ही देशातील सर्वाधिक उच्चांकी ठरली. यापुर्वी २०१८-१९ मध्ये सर्वाधिक १९ हजार ४८३ टन खरेदी झाली होती.

यंदाची खरेदी विक्रमी पातळीवर पोचली आहे, असे केंद्रीय कृषी विभागाने स्पष्ट केली. बाजारात सोयाबीनचे भाव दबावात आल्याने शेतकऱ्यांना दिलासा देण्यासाठी सरकारने ही खरेदी केली आहे. तसेच यंदा केंद्रीय कृषी मंत्रालयाने सोयाबीनची खरेदी होऊ शकतकऱ्यांना आधार मिळावा यासाठी पारदर्शक प्रक्रिया राबवली, असेही कृषी मंत्रालयाचे म्हणणे आहे. 

देशातील बाजारात यंदाच्या हंगामात सुरुवातीपासूनच भावपातळी दबावात आहे. हमीभावापेक्षा बाजारात कमी भाव मिळत असल्याने शेतकऱ्यांनी हमीभाव खरेदीला चांगला प्रतिसाद दिला. सरकारला सोयाबीन विकण्यासाठी शेतकरी थांबले आहेत. आजही बाजारात हमीभावापेक्षा ८०० ते १ हजार रुपये कमी भाव मिळत आहे. बाजारात सध्या सोयाबीन ३ हाजर ८०० ते ४ हजारांच्या दरम्यान विकले जात आहे. तर यंदा हमीभाव ४ हजार ८९२ रुपये आहे. खुल्या बाजारात भाव मिळत असल्याने सरकारची खरेदी यंदा वाढली आहे. 

केवळ ४१ टक्के खरेदी

सरकारने यंदा सहा राज्यांमध्ये ३३ लाख ८५ हजार टन सोयाबीन खरेदीचे उद्दीष्ट ठेवले होते. आता केवळ दोन राज्यांमध्येच खरेदी सुरु आहे आणि चार राज्यांधील खरेदी बंद झाली. असे असताना केवळ १४ लाख टनांच्या दरम्यान खरेदी झाली. म्हणजेच एकूण उद्दीष्ट्या केवळ ४१ टक्के खरेदी पूर्ण झाली. जवळपास ६ लाख शेतकऱ्यांकडून सोयाबीनची खरेदी करण्यात आली. 

नाफेडची खरेदी जास्त

देशात झालेल्या १४ लाख टन खरेदीत नाफेडची खरेदीच जास्त आहे. नाफेडने १० लाख टनांच्या दरम्यान खरेदी केली. तर एनसीसीएफने ४ लाख टनांची खरेदी केली. नाफडची खरेदी केंद्रेही देशभरात जास्त होती. त्यामुळे नाफेडच्या खरेदीचा आकडा जास्त आहे. 

राज्यनिहाय खरेदी

राज्यनिहाय खरेदीचा विचार करता मध्य प्रदेशातील खरेदी आजही जास्तच आहे. मध्य प्रदेशातील खरेदी २ जानेवारीला संपली. मध्य प्रदेशने ६ लाख २२ हजार टनांची खरेदी केली. तर महाराष्ट्रात जवळपास ५ लाख ५० हजार टनांच्या दरम्यान खरेदी झाली. तेलंगणात ८३ हजार टन, राजस्थानमध्ये ६७ हजार टन, गुजरातमध्ये ४३ हजार टन आणि कर्नाटकात १८ हजा टनांची खरेदी झाली. 

महाराष्ट्र, राजस्थानला मुदतवाढ

देशात सोयाबीन खरेदीत मध्य प्रदेशनंतर महाराष्ट्र आणि राजस्थानचा नंबर लागतो. पण या दोन्ही राज्यांमध्ये उद्दीष्टाच्या तुलनेत कमी खरेदी झाली आहे. त्यामुळे महाराष्ट्राला ३१ जानेवारीपर्यंत मुदतवाढ देण्यात आली आहे. तर राजस्थानला १४ फेब्रुवारीपर्यंत मुदतवाढ देण्यात आली. इतर राज्यांमध्ये खरेदी आता थांबली आहे.