health benefits of Fennel ॊ
health benefits of Fennel ॊ 
औषधी वनस्पती

अजीर्ण, अपचनावर गुणकारी बडीशेप

विनिता कुलकर्णी

कोणताही सण, समारंभ आणि घरगुती कार्यक्रमाच्या भोजनानंतर बडीशेप ही खाल्ली जातेच. प्रत्येक घरामध्ये अगदी सहज आढळणारी बडीशेप औषध म्हणूनही उत्तम कार्य करते. विशेषतः वृद्ध, गर्भवती महिला, बाळंतिणी या सर्वांसाठी बडीशेप फार उपयोगी असते.

  • पावसाळ्याच्या दिवसांत पचनशक्ती मंदावते आणि पोटात गॅसेस तयार होतात. अजीर्ण, अपचन यामुळे अस्वस्थपणा आल्यासारखा वाटतो. अशा वेळी भाजलेली बडीशेप आणि ओवा चावून खाऊन गरम पाणी प्यावे. त्यामुळे पोटदुखी, जडपणा कमी होतो.
  • अचानक झालेला पाणी बदल, पावसाळ्यात दूषित पाणी पिल्याने पोट बिघडते. पोटात दुखून अतिसार होतो. अशा वेळी एक ग्लास पाण्यात एक चमचा बडीशेप घालून ते पाणी उकळून दिवसभर गरम स्वरूपात प्यावे. यामुळे पोटदुखीला आराम मिळतो. बडीशेपच्या जोडीला पाव चमचा सुंठ पावडर घालून त्याचे सेवन केल्यास अतिसाराचे प्रमाण कमी होण्यास मदत होते.
  • बाळंतिणीला आहाराचे पथ्य सांभाळावे लागते. पथ्य न सांभाळल्यास बाळाच्या पोटाच्या तक्रारी उद्‌भवतात. म्हणून बाळंतिणीने जेवणानंतर रोज भाजलेली, मीठ न लावलेली बडीशेप सेवन करावी. जेणेकरून अन्नपचन सुलभ होऊन बाळाला त्रास होणार नाही.
  • लहान मुलांना अजीर्ण, अपचन झाल्यास किंवा होऊ न देण्यासाठी बडीशेपचा काढा द्यावा.
  • बऱ्याच वेळा अवेळी जेवण आणि बाहेरचे पदार्थ खाण्यामुळे भूक मंदावते. अशा वेळी हलका आहार घ्यावा. बडीशेप, सुंठ, धने, जिरे, दालचिनी यांचा एकत्रित अर्धा कप काढा घेतल्यास पचन सुधारते.
  • स्त्रियांना मासिक पाळीच्या वेळी पोट दुखणे, अंग दुखणे, पोट जड होणे अशा तक्रारी जाणवतात. अशा वेळी योग्य त्या तपासण्या करून औषधे घ्यावीत. जोडीला भाजलेली बडीशेप जरूर खावी. शिवाय ओवा आणि सैंधव सेवन करावे.
  • बडीशेप पित्तशामक आहे. पित्ताच्या त्रासामुळे मळमळणे, उलटी आल्यासारखे वाटल्यास बडीशेपचे सेवन जरूर करावे.
  • सुपारी, मसाले, एकेरी बडीशेप मुखशुद्धीकर आहेतच, याशिवाय औषध म्हणूनही याचा उपयोग जरूर करावा.

    • पथ्य  हरभरा, वाटाणा, मटकी अशा उसळींचे वारंवार सेवन करणे टाळावे. वातूळ पदार्थ टाळावेत. काळजी पाळीच्या तक्रारी खूप असतील, वारंवार पोट बिघडणे, भूक न लागणे अशा तक्रारींसाठी सोनोग्राफी, रक्त तपासणी जरूर करावी. जेणेकरून योग्य निदान होऊन औषधोपचार घेता येईल. संपर्क - डॉ. विनिता कुलकर्णी, ९४२२३१०३७७

    Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम , टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Also Read

    Disaster Relief Fund : रायगडमध्ये आपत्ती बचावासाठी हजार कोटी

    Water Issue : शेतीसाठी ‘धनपूर’ धरणाच्या पाण्याची प्रतीक्षा

    Orchard Planting : एक हजार हेक्टरवर सांगलीत फळबाग लागवड

    Onion Market : कांदा उत्पादकांच्या डोळ्यात पुन्हा धुळफेक; सरकारने दिलेली ९९,१५० टन निर्यातीला परवानगी जुनीच

    Fertilizer Demand : चोपडा तालुक्याला २७ हजार टन खतांची गरज

    SCROLL FOR NEXT