जनावरापासून माणसास होणारे आजार प्रामुख्याने जिवाणूजन्य, विषाणूजन्य, आदिजीवजन्य आणि बुरशीजन्य या प्रकारात विभागले जातात. असे आजार प्रत्यक्ष अथवा अप्रत्यक्षरीत्या पशुपालकाला होण्याची शक्यता असते, त्यालाच झुनोटिक आजार असे म्हणतात. लिस्टेरिओसिस म्हणजे काय? लिस्टेरिओसिस हा एक झुनोटिक किंवा प्राणिजन्य मानवीय आजार आहे. म्हणजेच असा आजार जो जनावरांपासून माणसाला किंवा माणसापासून जनावरांना होऊ शकतो. पशुपालक, पशुवैद्यक किंवा कत्तलखान्यात, जंगलात, प्राणिसंग्रहालयात, प्राण्यांच्या दुकानात, दवाखान्यात, प्रयोगशाळेत काम करणाऱ्यांना लिस्टेरिओसिस होण्याचे प्रमाण जास्त आहे. लिस्टेरिओसिस प्रामुख्याने लिस्टेरिया मोनोसायटोजनेस (एल एम) नावाच्या जिवाणूमुळे होतो. एल एम हा एक ग्राम पॉसिटीव्ह रॉड असून मनुष्यामध्ये जवळ जवळ सर्व संक्रमणासाठी नोंदवला आहे. तर प्राण्यांमध्ये लिस्टेरिया मोनोसायटोजनेस, लिस्टेरिया इवानोवी आणि लिस्टेरिया सिलिगेरी नोंदवले गेले आहेत. आजार कोणाला होऊ शकतो? गर्भवती महिलांना, नवजात बालकांना, ६५ किंवा त्याहून अधिक वयोगटातील लोकांना आणि कमकुवत प्रतिकार शक्ती असलेल्या लोकांना संसर्ग होण्याची जास्त शक्यता असते. प्रादुर्भाव झालेल्या जनावरांमध्ये एंसिफलिटीसी, सेप्टीसेमिया आणि गर्भपात होऊ शकतो. अंदाजे दरवर्षाला १६०० लोक या आजाराला बळी पडतात आणि त्यापैकी २६० जणांचा मृत्यू होतो रोगाचा प्रसार

लक्षणे

रोगनिदान

प्रतिबंध आणि नियंत्रण

संपर्क ः डॉ. लीना धोटे, ७९७२४१३५३३ (पशुवैद्यक महाविद्यालय, बिदर, कर्नाटक.)