जनावरांनी खाल्लेल्या आहारापासून शरीरास लागणारी आणि वातावरणातील तापमानाशी समतोल राखण्यासाठी ऊर्जा निर्माण होते. तापमान जास्त प्रमाणात कमी झाल्यास शरीराचा समतोल राखण्याकरिता जास्तीची ऊर्जा खर्ची पडते. अशा वेळी दुधाळ जनावरे किंवा कालवडी मोठ्या प्रमाणात ऊर्जा शरिराचे तापमान टिकवून ठेवण्याकरिता वापरतात. त्यामुळे दुग्धोत्पादनाकरिता किंवा वाढीकरिता कमी ऊर्जा उपलब्ध होते आणि दुग्धोत्पादन व वजनवाढीमध्ये घट येते. हे टाळण्यासाठी जनावरांना खाद्यामार्फत जास्तीची ऊर्जा पुरविणे संयुक्तीक ठरते. थंडीमुळे जनावरांवर होणारे विपरित परिणाम आणि त्यामुळे होणारा ताण कमी करण्यासाठी करावे लागणारे व्यवस्थापन खालील प्रमाणे.
संपर्क ः डॉ. गणेश गादेगावकर, ९९३०९०७८०६ (पशूपोषणशास्त्र विभाग, मुंबई पशुवैद्यकीय महाविद्यालय, परळ, मुंबई)
