नवीन वाढ करण्यासाठी आवश्यक उपाययोजना
नवीन वाढ करण्यासाठी आवश्यक उपाययोजना 
ॲग्रो गाईड

द्राक्ष : नवीन वाढ करण्यासाठी आवश्यक उपाययोजना

डॉ. आर. जी. सोमकुंवर

द्राक्षबागेमध्ये मागील हंगामामध्ये कलम केलेल्या बागेमध्ये रि कट घेणे आवश्यक असेल. आवश्यक त्या प्रकारची फूट मिळत नसल्यामुळे व मागील हंगामामध्ये काडी परिपक्व झाल्यामुळे या वेळी रि कट घेऊन नवीन खोड व ओलांडा तयार करण्याची प्रक्रिया सुरू असेल. या वेळी नवीन वाढ करण्याकरिता आवश्यक बाबी व उपाययोजनांची माहिती घेऊ.

 फुटींची निवड करणे ः

  • रि कटनंतर नवीन फुटी निघण्याकरिता कलम काडीवर ४-५ डोळ्यावर हायड्रोजन सामनामाइडचे पेस्टिंग केले जाते. त्यामुळे सर्वच फुटी निघतात. नवीन वेल तयार करण्याकरिता काडीवर फक्त एक फूट आवश्यक असते. या वेळी निघालेल्या सर्वच फुटी राखल्यास पुढे ओलांड्याकरीरिता फुटींची वाढ करून घेण्यामध्ये अडचणी येतील. रि-कट घेतल्यानंतर काडीच्या वरील बाजूस रोगाचा प्रसार होण्याची शक्यता अधिक असते. द्राक्ष वेलीमध्ये शेंड्याच्या प्रभुत्वाची स्थिती (त्याला इंग्रजीमध्ये अपाईकल डॉमिनन्स म्हणतात.) आढळून येते. या गोष्टींचा विचार करता नवीन फुटीचा वापर करतेवळी काळजी घेणे गरजेचे असते. नवीन खोड तयार करण्याकरिता बांबूस बांधताना दुसऱ्या क्रमांकाची फूट निवडावी.
  • यासोबत खालची फूट ही ३ ते ४ पानांवर पिंचिंग करावी. खोड तयार करतेवेळी स्टॉप अँड गो पद्धतीने वाढ करून घ्यावी. या वेळी नवीन फूट ९ ते १० पाने अवस्थेत ६ ते ७ पानांवर थांबवावी. यानंतर या फुटीवर निघालेल्या बगल फुटा ३ ते ४ पानांवर पिचिंग कराव्यात. वरची फूट ही पुन्हा बांबूस बांधून घ्यावी. असे केल्यास खोड पहिल्याच वर्षी जाड होऊन पुरेसे अन्नद्रव्य गोळा करण्यास सक्षम राहिल.
  •  अन्नद्रव्य आणि पाणी व्यवस्थापन ः

  • सध्याच्या तापमानाचा विचार करता वातावरणातील दिवसाचे तापमान ४० अंश सेल्सिअसपर्यंत बऱ्याच भागात दिसून येईल. या तापमानात बाष्पीभवनाचा वेगसुद्धा जास्त असेल. याचाच अर्थ वेलीची पाण्याची गरज वाढेल. यावेळी बऱ्याचशा बागेत पाण्याची आवश्यक ती पूर्तता शक्य होणार नाही. तेव्हा बागेत बोदावर मल्चिंग करावे. यामुळे मुळाच्या वातावरणामध्ये थंडावा राहिल. बोद झाकले असल्यामुळे जमिनीतून पाणी वाया जाणार नाही. मुळींचा विकास चांगला होईल.
  • नवीन फूट ही खोड तयार करण्याकरिता वाढवायची झाल्यास नत्राचा वापर करणे महत्त्वाचे आहे. अशावेळी केवळ नत्र किंवा नत्र, स्फुरद दोन्ही उपलब्ध असलेल्या ग्रेडचा वापर करावा. या वेळी पालाशयुक्त ग्रेडचा वापर केल्यास वाढ खुंटण्याची समस्या उद्भवू शकते.
  • बागेमध्ये सिंचनासाठी पाण्याची कमतरता असल्यास सकाळी किंवा सायंकाळी पाणी द्यावे.
  •  ः डॉ. आर. जी. सोमकुंवर, ०२०-२६९५६०६० (राष्ट्रीय द्राक्ष संशोधन केंद्र, मांजरी, जि. पुणे.)

    Read the Latest Agriculture News in Marathi & Watch Agriculture videos on Agrowon. Get the Latest Farming Updates on Market Intelligence, Market updates, Bazar Bhav, Animal Care, Weather Updates and Farmer Success Stories in Marathi.

    ताज्या कृषी घडामोडींसाठी फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्राम टेलिग्रामवर आणि व्हॉट्सॲप आम्हाला फॉलो करा. तसेच, ॲग्रोवनच्या यूट्यूब चॅनेलला आजच सबस्क्राइब करा.

    Guava Farming : जत तालुक्यात पेरूचे ‘कल्चर’

    Natural Disaster in Jammu and Kashmir : जम्मू-काश्मीरवर निसर्ग कोपला; अतिवृष्टी, भूस्खलनानंतर भूकंपाचे धक्के

    Kadavanchi Watershed Project : कडवंची ‘वॉटर बजेट’द्वारे समृद्धी

    Sangli Currant Farmers : सांगली, तासगाव येथील बेदाणा सौदे चार दिवस बंद, शेतकरी अडचणीत

    Sand Mining : वाळू उपसून तर बघा...

    SCROLL FOR NEXT