Crop Advisory : कोकण विभागासाठी काय आहे कृषी सल्ला?

खरीप भात
-फुटवे अवस्था (निम गरव्या आणि गरव्या जाती)
- फुटवे ते पोटरी अवस्था (हळव्या जाती)

Paddy Crop : -पावसाची शक्यता लक्षात घेऊन भात खाचरात बांधबंदिस्ती करावी. पाणी बांधून ठेवण्याची व्यवस्था केल्यास खाचरात पाणीपातळी ५ सें.मी.पर्यंत नियंत्रित करता येईल.
-भात खाचरात पाणी खेळते ठेवावे. तसेच खाचराच्या बांधावरील गवत काढून बांध तणमुक्त ठेवावेत. किडींच्या खाद्य वनस्पतीचा समूळ नायनाट केल्याने पिकावरील किडींच्या प्रादुर्भावास आळा बसतो.
-गरवे आणि निमगरवे भात पिकास फुटवे अवस्थेत देण्यात येणारी नत्र खताची दुसरी मात्रा द्यावयाची राहिली असल्यास ८७० ग्रॅम युरिया प्रति गुंठा पावसाची उघडीप असताना देऊन पूर्ण करावी.

- पावसाचे सध्याचे प्रमाण पाहता, भात पिकास पाण्याचा ताण बसण्याची शक्यता आहे. भात पिकामध्ये पर्णरंध्रे बंद करून सांद्रीभवनाचा वेग कमी करण्याकरिता व पिकास पाण्याचा ताण बसू नये याकरिता पोटॅशिअम नायट्रेट (१३:००:४५) या विद्राव्य खताची १० ग्रॅम प्रति लिटर पाणी या प्रमाणात फवारणी करावी.
-ढगाळ वातावरण आणि अधूनमधून पडणाऱ्या पावसामुळे पाणथळ भागातील भात खाचरात पाणी साठून राहिल्यामुळे पिकावर निळे भुंगेरे व सुरळीतील अळीचा प्रादुर्भाव होण्याची शक्यता आहे. यासाठी पिकाचे सातत्याने निरीक्षण करावे.
अ) निळे भुंगेरे या किडीची अळी आणि प्रौढ अवस्था या हानिकारक आहेत. प्रौढ भुंगेरे पानाच्या वरच्या पृष्ठभागावरील हरितद्रव्य खातात. अळ्या पानाची सुरळी करून आतील हरितभाग खातात. परिणामी पानांवर पांढरे पट्टे दिसून येतात. निळे भुंगेरेचा प्रादुर्भाव आढळून आल्यास नियंत्रणासाठी, फवारणी प्रति लिटर पाणी
क्विनॉलफॉस (२५ टक्के प्रवाही) २ मि.लि. किंवा लॅम्बडा सायहॅलोथ्रीन (५ टक्के प्रवाही) ०.५ मि.लि.

ब) सुरळीतील अळी कोवळे पान कापून त्याचे लहान तुकडे करते. त्याची सुरळी करून त्यात राहते. रात्रीच्या वेळी अळी पानातील हरितद्रव्य खरवडून खाते, त्यामुळे पानावर पांढरे पट्टे दिसून येतात. शेत निस्तेज दिसते. सुरळीतील अळीचा प्रादुर्भाव आढळून येत असल्यास किडीच्या नियंत्रणासाठी भात खाचरात असलेले पाणी बांधून ठेवावे. नंतर कीडग्रस्त पिकावरून एक दोर आडवा धरून ओढत न्यावा, त्यामुळे सुरळ्या पाण्यात पडतील. नंतर शेतातील पाणी एका बाजूला फोडून लावावे. त्यामुळे सर्व सुरळ्या एका ठिकाणी जमा झाल्यावर नष्ट कराव्यात. त्यानंतर शेतात नवीन पाण्याची साठवण करण्याची व्यवस्था करावी. तसेच खोडकिडीचा प्रादुर्भाव दिसून येण्याची शक्यता आहे. ही अळी प्रथम कोवळ्या पानांवर उपजीविका करते. नंतर खोडामध्ये शिरून आतील भाग खाण्यास सुरुवात करते. यामुळे रोपाचा मधला भाग वरून खाली सुकत जातो. रोप लावणीनंतर शेतात ५ टक्के कीडग्रस्त फुटवे आढळून आल्यास किंवा एक चौरस मीटर क्षेत्रात किडीचा एक अंडीपुंज आढळून आल्यास रासायनिक उपाययोजना कराव्यात.

सुरळीतील अळी आणि खोडकिडीच्या रासायनिक नियंत्रणासाठी,
कारटॅप हायड्रोक्लोराइड (४ टक्के दाणेदार) १८८ ग्रॅम प्रति गुंठा या प्रमाणात दाणेदार कीटकनाशक जमिनीत पुरेसा ओलावा असताना द्यावे. पाणथळ भागामध्ये पाण्याचा निचरा करून बांध बांधून नंतर कीटकनाशकांचा वापर करावा.

नागली (नाचणी)
- फुटवे अवस्था
- नागली पीक पुनर्लागवडीनंतर एक महिन्याने गरजेनुसार बेणणी करावी. बेणणी केल्यानंतर नत्र खताचा दुसरी मात्रा ३५ किलो युरिया प्रति एकरी या प्रमाणात पावसाची उघडीप असताना देण्यात यावी.

फळबाग सल्ला ः
आंबा
- वाढीची अवस्था
- पावसाची उघडझाप आणि कमाल तापमानात वाढ संभवत असल्याने, आंब्याला पालवी फुटण्यासाठी पोषक वातावरण आहे. नवीन येणाऱ्या पालवीचे तुडतुडे आणि मिज माशीच्या प्रादुर्भावापासून संरक्षण करण्यासाठी डेल्टामेथ्रीन (२.८ टक्के प्रवाही) ०.९ मिलि प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी. बागेतील गवत, रोगग्रस्त फांद्या काढून बागेची साफसफाई करावी आणि नंतर कीटकनाशकाची फवारणी घ्यावी.

- ढगाळ वातावरण आणि अधूनमधून पडणाऱ्या पावसामुळे दाट पालवी असलेल्या आंब्याच्या झाडावर बुरशीजन्य रोगामुळे फांदेमर तसेच करपा रोगाचा प्रादुर्भाव दिसून येण्याची शक्यता आहे. अशा प्रादुर्भाव झालेल्या ठिकाणची साल उभी तडकल्यासारखी दिसते. त्यामध्ये पांढरट रंगाच्या बुरशीची वाढ झालेली दिसून येते. अशी फांदी शेंड्याकडून वाळत येते. नवीन लागवड केलेल्या बागांमध्ये प्रादुर्भाव मुख्य खोडावर दिसून येतो. प्रादुर्भाव दिसून येत असल्यास रोगाच्या नियंत्रणासाठी प्रादुर्भाव झालेल्या फांद्या प्रादुर्भावित भागाच्या २ ते ३ इंच खाली कापून नष्ट कराव्यात. कापलेल्या भागाला बोर्डो पेस्ट लावावी. पावसाची उघडीप असताना १ टक्का बोर्डोमिश्रण किंवा कॉपर ऑक्झिक्लोराइड २.५ ग्रॅम प्रति लिटर पाणी या प्रमाणात खोड व फांद्या व्यवस्थित भिजतील अशाप्रकारे फवारणी करावी. झाडाच्या बुंध्यात पाणी साचून राहू नये, यासाठी काळजी घ्यावी.